Przejdź do treści

Dwujęzyczna dieta, czyli planowanie kontaktu dziecka z językiem mniejszości

25/04/2017 06:56 - AKTUALIZACJA 31/05/2022 13:22

Dwujęzyczne wychowanie dziecka powinno opierać się na świadomości rodziców – począwszy od świadomej decyzji o takim wychowaniu, poprzez znajomość literatury na temat dwujęzyczności, a skończywszy na świadomych i częstych rozmowach o obecnym stanie rzeczy. Rozmowy o dwujęzyczności, dyskutowanie bieżących sukcesów i porażek powinny stać się częstym elementem rozmów rodzin dwujęzycznych, bo poprzez język dziecko funkcjonuje na co dzień, poprzez język wyraża siebie i komunikuje się z innymi. Język jest kluczem do sposobu myślenia i postrzegania świata. Język jest ważnym elementem budowania obrazu samego siebie i swojej tożsamości. Świadomość własnej dwujęzyczności i własnych korzeni zwiększa pewność siebie. Dlatego jako rodzice powinniśmy zadbać o zrównoważony kontakt dziecka z obydwoma językami – tak samo jak dbamy codziennie zbilansowaną dietę naszych pociech.

Aby dziecko rozumiało język mniejszości, powinno przez 20% czasu, kiedy jest aktywne (nie śpi), mieć kontakt z tym językiem. Oczywiście, aby dziecko samo tworzyło wypowiedzi z tym języku powinno tego kontaktu być jeszcze więcej – naukowcy mówią o minimum 30% [Zurer-Pearson, Jak wychować dziecko dwujęzyczne?]. Dlaczego? Ponieważ dziecko przyswaja język (słownictwo i gramatykę), kiedy go słyszy. Kilkaset razy powtórzone słowo zapada w pamięć wraz ze znaczeniem wywnioskowanym z kontekstu (mama pokazuje pluszowego misia i mówi „miś”; tata daje zupkę i mówi „zupka” itd.). Reguły gramatyki są także abstrahowane z tekstów mówionych, które dziecko słyszy. Co to znaczy? Dzieci nie uczą się na przykład odmiany czasownika przez liczby i osoby (ja jem, ty jesz, on je itd.), ale w ramach naturalnego kontaktu z językiem, opanowują te zasady nieświadomie. Im większą biegłość chcemy, aby dziecko osiągnęło w języku mniejszości, tym więcej czasu dziecko powinno spędzać „zanurzone” w tym języku.

ZADBAJ O JAKOŚĆ!

Nie tylko ilość kontaktu z językiem mniejszości się liczy. Ogromne znaczenie ma tutaj kontekst, a więc osoby, miejsce, rodzaj aktywności czy tematy poruszane w każdym języku. Rodzice powinni zwrócić uwagę na fakt, że w przedszkolu i szkole prowadzonych w języku większości dziecko rozmawia z wieloma osobami, jak nauczyciele i dzieci, podejmuje różne rodzaje aktywności: śpiewa, gra, bawi się, czyta, rysuje i wykonuje prace artystyczne (które opisuje), a także uczy się o sprawach, które rzadko omawiamy w domu, jak: budowa łodygi roślin czy pierwiastki. Aby zapewnić rozwój języka mniejszości rodzice powinni nie tylko starać się zwiększyć ilość czasu, w jaki dziecko ma kontakt z tym językiem, ale także zadbać o jakość tego kontaktu. Różnorodność osób, miejsc i rodzajów aktywności jest mile widziana, ponieważ zarówno zwiększa umiejętności językowe dziecka, które będzie potrafiło o tych aktywnościach, osobach i miejscach opowiedzieć w języku mniejszości, ale także (a może przede wszystkim) pozytywnie nastawia dziecko do języka i daje świadectwo, że język polski to nie tylko język, w którym rozmawiam z rodzicami, to także język w którym gram w „państwa i miasta”, śpiewam ulubione piosenki w aucie, czy wymyślam śmieszne przezwiska dla moich zabawki. Czytaj więcej w Serwisie

Źródło: Serwis Wszystko o dwujęzyczności – DobraPolskaSzkola.com, Agnieszka Pędrak, „Dwujęzyczna dieta, czyli planowanie kontaktu dziecka z językiem mniejszości”.