Ile pieniędzy miał papież Franciszek? Poza byciem duchowym przewodniczącym Kościoła katolickiego, miał również nadzór nad ogromnym majątkiem Watykanu. Jego reformy finansowe, które miały na celu poprawę przejrzystości finansów Kościoła, są szeroko komentowane. Warto zatem przyjrzeć się, jak zarządzano finansami Watykanu za jego kadencji oraz ile pieniędzy faktycznie posiadał papież i jakie decyzje podjął w tej sprawie.
Ile pieniędzy miał papież Franciszek?
Kiedy Franciszek obejmował urząd w 2013 roku, Watykan zmagał się z poważnymi problemami finansowymi. Afera „Vatileaks” ujawniła niegospodarność, brak przejrzystości i sieć podejrzanych interesów w samym sercu Kościoła. Poprzednik Franciszka, papież Benedykt XVI, ustąpił częściowo z powodu braku sił do walki z tymi wyzwaniami. Franciszek natomiast od początku swojego pontyfikatu zapowiedział, że zamierza uzdrowić watykańskie finanse.
Przeczytaj także: Tyle zarabiają kardynałowie, księża i pracownicy świeccy w Watykanie. Kwoty mogą zaskoczyć
Watykan zarządza majątkiem o wartości miliardów euro. Według raportu za 2023 rok, administracja dóbr Stolicy Apostolskiej (APSA) nadzorowała aktywa o wartości 2,7 miliarda euro. Główne źródło przychodów stanowią około 5 500 nieruchomości rozsianych głównie po Włoszech, ale także w Szwajcarii, Francji i Anglii. Oprócz wynajmu mieszkań i biur, ważnym źródłem dochodu są także muzea, sprzedaż pamiątek, monet i znaczków oraz darowizny.
Ważną instytucją finansową Watykanu jest również Istituto per le Opere di Religione (IOR), znane jako Bank Watykański. W 2023 roku zarządzał on aktywami o wartości 5,4 miliarda euro, osiągając zysk netto ponad 30 milionów euro.
Reformy i walki z korupcją
Papież Franciszek wiedział, że prawdziwa reforma Kościoła musi obejmować także finanse. Już w 2014 roku powołał Radę ds. Ekonomii oraz Sekretariat Gospodarczy, które miały na celu wprowadzenie kontroli budżetowej i przejrzystości finansowej. W Watykanie po raz pierwszy wprowadzono zasadę czterech oczu przy podejmowaniu decyzji finansowych, podaje t-online.de.
Szczególną uwagę poświęcono reformie Banku Watykańskiego, który wcześniej miał reputację centrum prania brudnych pieniędzy i był uwikłany w liczne skandale. Franciszek zmienił skład zarządu, zamknął ponad 1 600 kont i zakończył około 10% relacji z klientami, przywracając bankowi wiarygodność na arenie międzynarodowej.
Wyzwania i niedokończone zmiany
Nie wszystkie reformy przebiegły bezproblemowo. W 2019 roku ujawniono aferę związaną z zakupem luksusowej nieruchomości w Londynie, w wyniku której Watykan poniósł milionowe straty. Skandal doprowadził do odsunięcia Sekretariatu Stanu od zarządzania finansami. Kardynał Angelo Becciu, zamieszany w tę aferę, został skazany na ponad pięć lat więzienia.
Sprawdź: Cud Franciszka: trzy zwaśnione kraje spotkały się na Placu św. Piotra
Mimo wielu zmian, Watykan nadal boryka się z problemami finansowymi. W 2024 roku deficyt budżetowy wyniósł około 83 milionów euro. Zmniejszające się wpływy z darowizn i masowe odejścia wiernych w krajach zachodnich dodatkowo komplikują sytuację. Papież apelował do kardynałów o większą oszczędność, ale opór w administracji utrudnia pełne wdrożenie reform.
Watykan w fazie przejściowej
Papież Franciszek w 2022 roku uznał swoje reformy za zakończone, jednak wielu ekspertów uważa, że proces zmian nadal trwa i może potrwać jeszcze kilka lat. Nowy papież odziedziczy Watykan nie w stanie kryzysu, ale z pewnością w fazie głębokiej przebudowy i konieczności dalszego dostosowywania finansów Kościoła do współczesnych realiów.