Kim jest Krampus? Dzieci na całym świecie z niecierpliwością czekają na Świętego Mikołaja w okresie poprzedzającym Boże Narodzenie. Przychodzi on jednak tylko do tych, którzy byli grzeczni przez cały rok. Natomiast Krampus to zupełnie inna historia… Ta diabelska postać jest czymś w rodzaju odpowiednika św. Mikołaja. Dzieci wolałyby jednak nie spotkać Krampusa, ponieważ wygląda naprawdę przerażająco i nosi długą rózgę. Ale kim on tak naprawdę jest i jaka kryje się za nim historia?
PRZECZYTAJ TAKŻE: Jak są obchodzone Mikołajki w Niemczech?
Kim jest Krampus? Najważniejsze fakty i ciekawostki
- Krampus jest znany głównie w alpejskich regionach Austrii, Południowego Tyrolu i Bawarii.
- Jest on złym towarzyszem św. Mikołaja i ma za zadanie karać niegrzeczne dzieci.
- Ze swoją czarną twarzą, ta złowroga postać wygląda po prostu przerażająco.
- Czasami Krampus jest nadal wykorzystywany do celów edukacyjnych.
- Dzień Krampusa przypada na 5 grudnia i wówczas pojawia się wieczorem razem ze św. Mikołajem.
Jak wygląda Krampus?
Krampus to przerażająca postać pochodząca z Austrii i regionu alpejskiego. Pojawia się wraz ze św. Mikołajem w okresie Adwentu i Bożego Narodzenia, aby ukarać niegrzeczne dzieci. Jego mroczny wygląd, ciemny płaszcz i czarna twarz straszą nie tylko najmłodszych. W Dolnej Bawarii czasami pojawia się owinięty w worki po ziemniakach. Często nosi dekoracyjną drewnianą maskę, która ukrywa jego twarz. Coraz częściej współcześni Krampusowie noszą maski wykonane z aluminium, plastiku lub gumy. Rogi na jego głowie są prawdziwe i pochodzą od kozy, koziorożca lub barana. Do swojego stroju przyczepia dzwonki, aby robić hałas. Czasami strój uzupełnia łańcuch do wywołania upiornego grzechotania. Równie ważny jest ogon wykonany z końskiego włosia, który nosi na plecach. Używa go do karania niegrzecznych dzieci, ale czasem też niegrzecznych dorosłych. Jego wygląd różni się nieco w zależności od regionu, ale zawsze jest przerażający i budzący grozę.
Dalsza część artykułu pod zdjęciem
Pochodzenie tradycji Krampusa
Krampus pochodzi z Austrii. Stamtąd rozprzestrzenił się na Bawarię i sąsiednie kraje. Historia tej postaci sięga czasów szkół klasztornych z połowy XVII wieku. Święty Mikołaj przychodził wówczas do grzecznych dzieci 6 grudnia, podczas gdy niezbyt grzeczne maluchy karał diabeł lub podobna przerażająca postać. Krampus miał również za zadanie pilnować dorosłych i dbać o przestrzeganie dobrych manier. Surowi panowie lub skąpe wieśniaczki mogli także dostać karę.
W czasach inkwizycji zwyczaj Krampusa zakazano kultywować, a przebieranie się za diabła zabroniono pod groźbą kary śmierci. Jednak zgodnie z tradycją zwyczaj ten nadal praktykowano w tym czasie potajemnie w niektórych regionach, jeśli były one nieco oddalone od centrum. Dopiero w XX wieku powróciła pamięć o tej postaci głównie ze względów folklorystycznych.
Różnice regionalne
- Krampus istnieje do dziś, choć z regionalnymi różnicami. W Karyntii zwyczajowo organizuje się parady, którym towarzyszą fajerwerki. W Salzburgu zwyczajowo karze się publiczność rózgami.
- Procesja Krampusa we Wschodnim Tyrolu jest bardzo imponującą. Stąd też pochodzi zwyczaj rzucania Krampusem. Mała bójka między Krampusem a szczególnie odważnym z mieszkańców kończy się tym, że obaj testują swoją siłę, aż do wyłonienia zwycięzcy.
- W powiecie Berchtesgadener Land Krampus pojawia się w postaci dwóch osób. Kramperlowi, ubranemu w futro, towarzyszy Gankerl. Jest on bardziej zwinny, nie nosi futra i jest wyposażony w małe dzwoneczki.
- W dolinie Gastein Krampus pojawia się również w towarzystwie, chodząc od domu do domu ze św. Mikołajem i kilkoma innymi postaciami. Prosi wówczas właścicieli o wpuszczenie go do środka. Tutaj również tradycją jest, że św. Mikołaj i anioł są tam dla dobrych mieszkańców, podczas gdy ci źli muszą obawiać się najgorszego. Nawiasem mówiąc, nie ma znaczenia, czy ci źli są jeszcze mali, czy już trochę starsi.
- Krampus jest również znany w północnych i zachodnich Niemczech, ale tutaj nazywa się Knecht Rupprecht i wygląda nieco inaczej niż mroczna postać z Austrii.
Tradycja Krampusa dziś
Co ciekawe, postrzeganie Krampusa uległo przemianie w XX wieku. Choć dawniej widziany jako surowy egzekutor moralności, Krampus zaczął być postrzegany jako figlarny, a nawet humorystyczny charakter w niektórych społecznościach. Festiwale i wydarzenia celebrowania Krampusa nabrały bardziej zabawnego tonu, a uczestnicy bawią się teatralnością tradycji. Źródło: weihnachtszeit.net PolskiObserwator.de