Życie w Niemczech: Odszkodowanie dla ofiar przemocy w Niemczech. 25 listopada obchodzimy Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet. W Niemczech, co trzecia kobieta przynajmniej raz w życiu doświadczyła przemocy fizycznej lub seksualnej. W co czwartym przypadku sprawcą jest partner lub były partner. To nie tylko liczby, ale dramatyczne życiowe historie. Każdy, kto doznał uszczerbku na zdrowiu osobiście lub jako członek rodziny w wyniku aktu przemocy, może być uprawniony do odszkodowania od państwa. O świadczenie można starać się także, jeśli akt przemocy miał miejsce za granicą, na przykład w Polsce.
Przeczytaj także: „Przemoc wobec kobiet jest akceptowalna”. Szokujące wyniki badania przeprowadzonego wśród młodych mężczyzn
25 listopada – Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet
W ubiegłym roku na całym świecie zamordowano prawie 89 tys. kobiet i dziewcząt. To najwyższa liczba w ciągu ostatnich dwóch dekad – wynika z raportu Biura ONZ ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC). W Niemczech, według danych Federalnego Urzędu Kryminalnego, w 2022 roku ofiarą przemocy domowej padło 240 547 osób, o 8,5 procent więcej niż rok wcześniej. 157 550 przypadków dotyczyło przemocy z rąk partnera. 80 proc. ofiar to kobiety.
Przeczytaj również: Rewolucja w świadczeniach rodzinnych w Niemczech. Ważne zmiany dotyczyć będą wszystkich rodzin
Zdaniem Niemieckiej Rady Kobiet świadomość społeczna na temat przemocy wobec kobiet i dziewcząt musi się w Niemczech zmienić. Kobiety są najbardziej zagrożone nie w nocnym parku czy w ciemnym przejściu podziemnym, „ale we własnym salonie” – powiedziała w rozmowie z niemiecką prasą ekspertka ds. ochrony przed przemocą w Radzie Kobiet, Sylvia Haller. Do dzisiaj wiele osób poszkodowanych nawet nie wie, że ofiarom przysługuje prawo do odszkodowania. O świadczenie można starać się także, jeśli akt przemocy miał miejsce za granicą. Oto na jaką pomoc mogą liczyć ofiary przemocy w Niemczech.
Odszkodowanie dla ofiar przemocy w Niemczech. Kto ma do niego prawo?
Każdy, kto padł ofiarą umyślnego aktu przemocy na terytorium Niemiec i doznał uszczerbku na zdrowiu, może ubiegać się o odszkodowanie od państwa dla ofiar. O odszkodowanie mogą ubiegać się także członkowie rodzin osób, które zmarły w wyniku aktu przemocy. Mówi o tym ustawa o odszkodowaniach dla ofiar przestępstw. Od 1 lipca 2018 roku także cudzoziemcy będący ofiarami aktów przemocy w Niemczech mają prawo do jego otrzymania z mocą wsteczną.
>>> W Niemczech odnotowano znaczny wzrost ofiar przemocy domowej. Ma to związek z pandemią
Jeśli akt przemocy miał miejsce w Niemczech
Osoby, które doznały uszczerbku na zdrowiu na terytorium Republiki Federalnej Niemiec w wyniku umyślnego, ataku fizycznego lub broniąc się przed nim, lub osoby pozostające na ich utrzymaniu mogą, pod pewnymi warunkami, mieć prawo do odszkodowania.
Przeczytaj także: Sprawdź, kiedy Twoje dziecko będzie mieć wolne w 2023/2024 w Niemczech: kalendarz wakacji i ferii z podziałem na kraje związkowe
Jeśli akt przemocy miał miejsce za granicą
Od czasu zmiany prawa w 2009 r. świadczenia w ramach OEG mogą być brane pod uwagę również wtedy, gdy akt przemocy nie miał miejsca w Niemczech jako kraju zamieszkania, ale za granicą.
Jeżeli jest to państwo członkowskie UE, zastosowanie ma dyrektywa 2004/80/WE w sprawie odszkodowań dla ofiar przestępstw w sprawach transgranicznych. Przewiduje ona, że krajowe organy udzielające wsparcia pomagają osobom poszkodowanym w dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych przeciwko innemu państwu członkowskiemu UE. W Niemczech funkcję niemiecki organ wspierający Federalnego Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych. To właśnie on kontaktuje się z właściwym urzędem za granicą, pomaga w tłumaczeniu i bierze udział w procesie. Nie wiąże się to z żadnymi kosztami dla wnioskodawców.
Jakie świadczenia są zapewnione w ramach odszkodowania dla ofiar przemocy?
W przypadku przemocy w rodzinie, odszkodowanie wypłacane jest za wszystkie powstałe uszczerbki na zdrowiu fizycznym i psychicznym. Zakres i wysokość świadczeń określa ustawa o świadczeniach federalnych.
Obejmują one w szczególności:
- leczenie, opieka pielęgniarska
- protezy, wózki inwalidzkie
- wypłata odszkodowania dla osób poszkodowanych i po śmierci dla osób pozostających na utrzymaniu ofiary
- świadczenia z tytułu pogrzebu i śmierci
- dodatkowe świadczenia z tytułu pomocy społecznej (np. pomoc w opiece, dodatkowa pomoc na utrzymanie).
Z reguły szkody majątkowe i straty finansowe nie są rekompensowane poszkodowanym. Wyjątek dotyczy uszkodzenia przedmiotów noszonych na ciele podczas aktu przemocy: okularów, soczewek kontaktowych czy protez.
Jak i gdzie złożyć wniosek o odszkodowanie?
Wniosek o odszkodowanie można złożyć w następujący sposób:
- za pomocą formularza urzędów poszczególnych landów [PDF, 337KB] lub
- za pomocą ogólnokrajowego formularza zgłoszeniowego [PDF, 353KB]
Do tej pory nie istnieje w Niemczech ogólnokrajowy formularz dla osób pozostałych przy życiu. Mogą one złożyć wniosek nieformalnie lub skontaktować się z jednym z krajowych urzędów.
Ofiary przemocy zdecydowanie zbyt rzadko otrzymują pomoc od państwa
Według organizacji pomocowej Weißer Ring ofiary przemocy w Niemczech zdecydowanie zbyt rzadko otrzymują ustawową pomoc od państwa. Jednym z powodów jest biurokracja, która coraz częściej pozostawia ofiary bez pomocy.
Według sondażu przeprowadzonego przez organizację, 46,6 procent wniosków zostało odrzuconych w całym kraju w 2021 roku. To prawie co drugi wniosek. „To najgorszy wynik od ponad 20 lat”, donosi organizacja. Według Weißer Ring przyczynami takiego stanu rzeczy były na przykład: wycofanie wniosku, śmierć wnioskodawcy lub przeniesienie sprawy do innego kraju związkowego. źródło: Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych, Tagesschau.de, PolskiObserwator.de
Artykuł po raz pierwszy został opublikowany w listopadzie 2022 roku. Ostatnia aktualizacja 25 listopada 2023