Polska wzywa tysiące obywateli na kwalifikację wojskową. Ministerstwo Obrony Narodowej opublikowało nowe rozporządzenie, na mocy którego 235 tysięcy osób otrzyma niebawem wezwanie na kwalifikację wojskową. Nie chodzi wyłącznie o młodych — procedura obejmie także 50-latków. Co więcej, Polacy za granicą nie są wyłączeni z tego obowiązku. Celem kwalifikacji jest ustalenie zdolności fizycznych i psychicznych do ewentualnej służby wojskowej. Eksperci przypominają, że lekceważenie nakazu może mieć poważne skutki. Kary za niestawienie się na komisję obejmują nie tylko grzywny, lecz także możliwość przymusowego doprowadzenia.
Polska wzywa tysiące obywateli na kwalifikację wojskową
Ministerstwo Obrony Narodowej opublikowało nowe rozporządzenie w sprawie przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej w 2026 roku. Dokument, został już opublikowany w Dzienniku Ustaw i stał się obowiązującym prawem. Według szacunków MON, obowiązek obejmie około 235 tysięcy obywateli, w tym także osoby po 50. roku życia.
Kwalifikacja wojskowa rozpocznie się 2 lutego 2026 r. i potrwa do 30 kwietnia 2026 r. Termin jej ogłoszenia wyznaczono na 16 stycznia. Za jej organizację odpowiadają wojewodowie i starostowie, natomiast zapewnienie stawiennictwa obywateli leży w gestii wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.
Kwalifikacja wojskowa nie jest równoznaczna z powołaniem do wojska. Jej celem jest jedynie określenie zdolności fizycznych i psychicznych do pełnienia służby wojskowej i przyznanie odpowiedniej kategorii. Zignorowanie wezwania na komisję jest traktowane jako wykroczenie i podlega karze.
Przeczytaj koniecznie: Niepokojące dane z Niemiec: Boją się wojny, chcą obowiązkowej służby wojskowej
Kogo obejmie obowiązek stawienia się na kwalifikację wojskową w 2026 roku?
Rozporządzenie MON ((Dz.U. 2025, poz. 1204) precyzuje terminy oraz grupy osób zobowiązanych do stawienia się przed komisją. Do kwalifikacji wojskowej w 2026 r. zobowiązani są:
- Przeczytaj także: Plecak ewakuacyjny na sytuacje kryzysowe. Polski rząd podaje co do niego spakować
- mężczyźni urodzeni w 2007 roku, kończący 19 lat,
- mężczyźni z roczników 2002–2006, którzy nie mają jeszcze określonej kategorii zdolności,
- osoby wcześniej uznane za czasowo niezdolne do służby (w latach 2024–2025). Dotyczy to sytuacji, jeżeli okres niezdolności upływa przed zakończeniem kwalifikacji 2026 lub złożyły wniosek o zmianę kategorii.
- kobiety urodzone w latach 1999–2007, posiadające kwalifikacje przydatne do służby. Dotyczy także tych, które kończą w roku akademickim 2025/2026 kierunki wskazane w ustawie o obronie Ojczyzny.
- ochotnicy, którzy ukończyli 18 lat i chcą dobrowolnie stanąć przed komisją,
- osoby z nieuregulowanym stosunkiem do służby wojskowej – aż do końca roku kalendarzowego, w którym kończą 60 lat życia.
Przeczytaj także: Plecak ewakuacyjny na sytuacje kryzysowe. Polski rząd podaje co do niego spakować
Orzeczenia komisji lekarskich
Kluczową rolę w całym procesie pełnią powiatowe i wojewódzkie komisje lekarskie. To one decydują o przyznaniu kategorii zdolności do służby wojskowej. W przypadku orzeczenia o czasowej niezdolności (kategoria „B”), zainteresowany musi ponownie stawić się przed komisją po upływie wskazanego okresu. Dopiero prawomocne orzeczenie zamyka sprawę i reguluje stosunek do obowiązku obrony Ojczyzny. Przeczytaj także: Najbezpieczniejsze kraje w Europie i na świecie na wypadek wybuchu III wojny światowej. Nowy ranking
Obowiązek do 60. roku życia
Przepisy jasno wskazują, że obowiązek stawienia się do kwalifikacji wojskowej dotyczy wszystkich, którzy nie odbyli jej w roku ukończenia 19 lat. Obowiązek ten trwa aż do końca roku kalendarzowego, w którym obywatel kończy 60 lat. Oznacza to, że nawet osoby w średnim wieku mogą zostać wezwane. To dzieje się, jeśli ich status wobec służby wojskowej pozostaje nieuregulowany.
Komisja wojskowa i konsekwencje niestawienia się
Stawienie się na komisję wojskową to kluczowy element procesu kwalifikacji wojskowej. Jej celem jest wprowadzenie danych do ewidencji wojskowej oraz określenie zdolności danej osoby do pełnienia służby wojskowej poprzez nadanie odpowiedniej kategorii zdrowotnej. Wezwanie na komisję ma charakter obowiązkowy – brak stawienia się w wyznaczonym terminie i miejscu, odmowa poddania się badaniom lekarskim czy nieprzedstawienie wymaganych dokumentów jest traktowane jako wykroczenie. W takim przypadku obywatelowi grozi kara ograniczenia wolności albo grzywna. W praktyce możliwe jest także przymusowe doprowadzenie przez policję. Zlekceważenie wezwania może więc skutkować poważnymi problemami prawnymi i administracyjnymi.
Wezwanie na kwalifikację wojskową a pobyt za granicą
Przepisy ustawy o obronie Ojczyzny stanowią, że obywatel polski posiadający także obywatelstwo innego kraju i stale mieszkający poza granicami Polski nie podlega obowiązkowi obrony. Oznacza to, że osoby, które na stałe osiedliły się za granicą i mają podwójne obywatelstwo, nie muszą stawiać się na kwalifikację wojskową.
Inaczej wygląda sytuacja w przypadku Polaków, którzy przebywają poza krajem czasowo – na przykład w celach zarobkowych czy edukacyjnych. Osoby takie, mimo że mieszkają poza granicami Polski, mogą otrzymać wezwanie do stawienia się przed komisją. Kluczowe znaczenie ma więc status pobytu. Tylko ci, którzy udowodnią stałe miejsce zamieszkania poza Polską i posiadają inne obywatelstwo, są wyłączeni z obowiązku.
Treść rozporządzenia MON Dz.U. 2025, poz. 1204 dostępna jest na stronie isap.sejm.gov.pl.