Przejdź do treści

Zwyczaje wielkanocne w Niemczech i ich geneza. Sprawdź, czy znasz wszystkie

28/03/2024 10:04 - AKTUALIZACJA 29/03/2024 16:38

Zwyczaje wielkanocne w Niemczech: Wielkanoc w Niemczech to nie tylko czas religijnej refleksji i radosnego świętowania, ale także bogata mozaika tradycji i zwyczajów, które sięgają głęboko w historię tego kraju. Od zająca przynoszącego jajka po kolorowe jarmarki i tradycyjne potrawy, niemieckie obchody Wielkanocy są pełne barwnych obrzędów i ceremonii, które odzwierciedlają zarówno ducha święta, jak i urok wiosennej odnowy. Zrozumienie korzeni tych zwyczajów pozwala spojrzeć na bogactwo kulturowe Niemiec i poznać fascynującą historię, która kryje się za ich obchodami wielkanocnymi.

Zwyczaje wielkanocne w Niemczech

Wielkanocne ognie i koła

Płonące drewiane koła toczą się z Wielkanocnej Góry w miejscowości Lügde w Nadrenii Północnej-Westfalii.

Ognie Wielkanocne należą w Niemczech do najbardziej znanych zwyczajów Wielkanocnych. Rozpala się je przede wszystkim w wiejskich okolicach na północy Niemiec. Ale Ognie Wielkanocne zobaczyć można także w miejskich ogrodach, czy przykładowo wzdłuż brzegów Łaby w Hamburgu. Wielkanocne ognie płoną najczęściej w Wielką Sobotę, a w niektórych okolicach dopiero w Niedzielę lub Poniedziałek Wielkanocny.
Przeczytaj: Wielkanoc 2024: Pod żadnym pozorem nie wkładaj tego do święconki

Ognie wielkanocne są znane jako zwyczaj ludowy od XVI wieku, jednakże wywodzą się one ze zwyczajów przedchrześcijańskich. Według nich ciepło i światlo powinny przepędzić zimę. Ponadto ogień miał zapewnić urodzajność ziemi. Jako tradycja chrześcijańska ogień Wielkanocny jest znakiem Zmartwychwstania Chrystusa.

Odmianą ognia Wielkanocnego jest Koło Wielkanocne. Przykładowo płonące drewniane koła toczą się z Wielkanocnej Góry w miejscowości Lügde w Nadrenii Północnej-Westfalii. Za sobą ciągną ognisty ślad długości kilkuset metrów. Płonące koła jako symbol słońca występowały prawdopodobnie już dwa tysiące lat temu i wyznaczały koniec zimy.

Procesja konna św. Jerzego w Traunstein

Każdego roku w Poniedziałek Wielkanocny kobiety i mężczyźni z bawarskiego Traunstein i okolic wyruszają na konną procesję św. Jerzego, by pobłogosławić konie i bydło. Na tę wielkanocną pielgrzymkę przybywają tysiące gości, a bierze w niej udział do 450 jeźdźców i koni.

Jeźdźcy mają na sobie historyczne stroje i kostiumy. Herold, który przewodniczy procesji, pojawia się w zbroi rycerskiej, pozostali ubrani są w skórzane spodnie, białe koszule, kamizelki oraz kapelusze z orlim pierzem bądź z bródką kozicy, kobiety występują jako panny na zamku albo mają na sobie miejscowy strój ludowy. W otwartych powozach zasiadają prominenci w osobie burmistrza, miejskiego proboszcza i starosty. Główną postacią procesji jest jadący na swym rumaku św. Jerzy, z pancerzem na piersiach i w czerwonym płaszczu. To od niego, patrona jeźdźców, rolników, koni i bydła, pochodzi nazwa tej konnej procesji.

Na początku i na zakończenie dwuipółgodzinnej procesji ma miejsce taniec mieczy w Traunstein. Mężczyźni w kostiumach i uzbrojeni w miecze odgrywają zwycięstwo wiosny nad zimą. Korzenie tego tańca sięgają XVI wieku, a w dzisiejszej formie przedstawiany jest od 1926 r.

Zwyczaje wielkanocne w Niemczech

Dlaczego na Wielkanoc malujemy pisanki?

Jajko, odwieczny symbol życia i płodności, w chrześcijaństwie nabiera głębszego znaczenia jako wyraz radości ze zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. W biblijnej opowieści o zmartwychwstaniu, jajko staje się metaforą nowego życia, wydostającego się z twardej skorupy, analogicznie do Chrystusa wychodzącego z grobu. Jednakże, jego symboliczne znaczenie nie ogranicza się jedynie do chrześcijańskiej tradycji. Jajo od wieków jest symbolem płodności i nowego początku w różnych kulturach na całym świecie.
Przeczytaj: Wielkanoc 2024: Oto, gdzie w Niemczech w Wielką Sobotę można poświęcić pokarmy wielkanocne

W niemieckiej tradycji wielkanocnej, zwyczaj obdarowywania się kolorowymi jajkami ma korzenie sięgające daleko w głąb historii. Podczas Wielkiego Postu, kiedy chrześcijanie powstrzymywali się od spożywania mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, jajka stawały się cennym źródłem pożywienia. Dlatego też, w tym okresie zbierano, gotowano i ozdabiano je, by odróżnić od świeżych jaj i móc je podarować jako symbole radości i obfitości podczas świątecznych obchodów Wielkanocy. Ta praktyka nie tylko łączy w sobie aspekt religijny i kulturowy, ale również przypomina o triumfie życia nad śmiercią i nadziei na nowy początek.

Graj i baw się z pisankami

  • Polowanie na jajka: To klasyk, szczególnie lubiany przez dzieci.
  • Toczenie jaj ze wzgórza: Zwykle dzieje się w Niedzielę Wielkanocną. Zwycięzcą zostaje ten, którego jajko potoczy się najdalej lub którego jajko dotrze nienaruszone do końca wzgórza.
  • Pojedynek na jajka: Każdy wybiera sobie sam ugotowane jajko i dekoruje je według swojego pomysłu. Następnie w parach stukamy się jajkami. Zwycięzcą zostaje ten, kto jako pierwszy rozbił jajko drugiej osoby.

Dlaczego Zając Wielkanocny przynosi jajka?

Zając, w wielu kulturach, stał się ikoną Wielkanocy z uwagi na swoje symbolizowanie płodności i odrodzenia. Jego pojawienie się wiosną, czasie odradzania się przyrody, oraz skłonność do odwiedzania ogrodów w poszukiwaniu pożywienia, sprawiły, że zwierzę to naturalnie związano z radosnym świętem. Opowieści przekazywane dzieciom historie o zającu, który ukrywał pisanki, wprowadziły wiarę w jego magiczną obecność w czasie Wielkanocy.

Jednakże, badania naukowe ujawniły, że nie tylko zając był kojarzony z obdarowywaniem jajek na Wielkanoc. Lis, kogut i bocian również występowały w tradycyjnych opowieściach jako posłańcy tego radosnego czasu. Dopiero w XX wieku zając wielkanocny zyskał na popularności, szczególnie za sprawą książek takich jak „Die Häschenschule” z 1924 roku, gdzie zajączek występował jako wysłannik świątecznych radości.

Współcześnie, przemysł czekoladowy odegrał kluczową rolę w ugruntowaniu pozycji zajączka wielkanocnego jako symbolu święta. Od lat pięćdziesiątych XX wieku, czekoladowe wersje zajączków wielkanocnych stały się popularnymi produktami, które nieodłącznie kojarzą się z tym wyjątkowym czasem obchodów Wielkanocy.
Sprawdź: Wielkanocny szok cenowy. Ceny w supermarketach poszybują w górę, nawet o 186 procent

Pochodzenie Baranka Paschalnego

Baranek, od wieków, pełni rolę istotnego symbolu Wielkanocy. Jego obecność w tradycji świątecznej jest kontynuacją wierzeń i praktyk. W wierze chrześcijańskiej, Baranek Boży odnosi się bezpośrednio do Jezusa, który jest nazywany właśnie w ten sposób. Ta symbolika sięga samego fundamentu chrześcijaństwa, gdzie Jezus uznawany jest za owcę, która ofiarowuje swoje życie dla zbawienia ludzkości.

Źródło: zdf.de, polskiobserwator.de