Niemcy są liderem w europejskim konkursie dla młodych naukowców – EUCYS. Według opiekuna niemieckiej reprezentacji Svena Baszio jest to m.in. zasługą blisko 100 schülerforschungszentrów, czyli ośrodków, w których młodzież może prowadzić własne projekty badawcze.
W czasie finału europejskiego konkursu dla młodych naukowców EUCYS 2019, który odbył się we wtorek w Sofii (Bułgaria), ponownie jedną z czterech I nagród otrzymali reprezentanci Niemiec. Tym razem jury doceniło osiemnastoletnich konstruktorów za opracowanie przez nich innowacyjnego napędu magnetycznego. W 31-letniej historii konkursu reprezentanci Niemiec najczęściej spośród wszystkich uczestników stawali na podium.
W rozmowie z PAP opiekun niemieckiej reprezentacji Sven Baszio podkreślił, że jest to z pewnością zasługą siatki schülerforschungszentrów, czyli ośrodków rozsianych po całym kraju, w których młodzież może po zajęciach szkolnych rozwijać swoje naukowe zainteresowania i prowadzić pierwsze projekty badawcze pod okiem specjalistów. Obecnie na sieć składa się kilkadziesiąt takich ośrodków.
Baszio porównał te centra do bardzo popularnych w Niemczech klubów piłkarskich, które są niemal w każdej wsi. To miejsca, gdzie można ze sobą przebywać i rywalizować. „Myślę, że tego brakuje nam w nauce” – zaznaczył.
„Schülerforschungszentra są odpowiednikami klubów sportowych dla obszaru STEM (nauki, technologii, inżynierii i matematyki), gdzie można się spotkać i podyskutować o nauce” – opowiadał Baszio.
Centra te finansowane są w wieloraki sposób – przez firmy z branży przemysłowej, miasta i z funduszów federalnych. Zatrudnionych w nich ekspertów można przyrównać bardziej do coachów niż nauczycieli – dodał.
„Dzięki tym centrom utrzymujemy wysoki poziom, albo nawet stajemy się coraz silniejsi w szerzeniu nauki wśród młodych ludzi” – ocenił Baszio. Dodał, że młodzież jest też zachęcana do rozpoczęcia współpracy z sektorem przemysłowym, firmami.
Sukces Niemiec w konkursie to również zasługa bardzo licznych zgłoszeń na szczeblu krajowym – w sumie jury na różnych szczeblach mogło wybierać w tym roku spośród ponad 12 tys. zgłoszeń. Dla porównania, w Polsce co roku zgłaszanych jest 45-80 projektów – wynika z informacji przekazanych przez Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci, który koordynuje konkurs w naszym kraju. Mimo to Polska jest drugim najczęściej uzyskującym nagrody krajem w finałach EUCYS.
Opiekun niemieckiej reprezentacji powiedział, że naukowcy pochodzący z jego kraju są często „akademiccy” w sposobie rozwiązywania problemów.
„Tymczasem przedstawiciele Środkowej i Centralnej Europy – oni owszem rozwiązują postawione przed nimi problemy, ale idą o krok dalej – w kierunku produktu (komercjalizacji – PAP)” – mówił. Dlatego w jego ocenie kilkudniowe finały konkursu EUCYS to dobre doświadczenie dla niemieckiej młodzieży, która może w ten sposób wejść w interakcje z przedstawicielami innych krajów, gdzie panuje inna kultura naukowa i podejrzeć ich modus operandi.
Baszio ubolewa, że stosunkowo mały odsetek projektów jest przygotowywanych w ramach niemieckiej reprezentacji przez uczniów z międzynarodowych środowisk.
„Jak na mój gust jest za dużo niemieckich nazwisk na liście, możemy być bardziej międzynarodowi w Niemczech” – podkreślił. Dodał, że z pomocą różnych specjalnych programów poszukiwane są obecnie młode talenty również wśród imigrantów.
Baszio zapytany o tendencje wśród tegorocznych projektów zakwalifikowanych do finału w EUCYS podkreślił, że zarówno w Niemczech, jak i w Europie młodzi ludzie są świadomi problemów, które stoją przed nimi. Stąd pojawiło się wiele pomysłów, które mają pomóc w rozwiązanych kluczowych problemów – zmian w środowisku naturalnym czy problemom sektora energetycznego. „Wszystkie te problemy są rozwiązywane (w projektach przedstawionych na EUCYS – przyp.PAP) z zastosowaniem różnych dyscyplin nauki” – powiedział.
Autor: Szymon Zdziebłowski – PAP – Nauka w Polsce