Jak głosować za granicą w 2023 roku – Wybory do Sejmu i Senatu RP odbędą się 15 października 2023 roku. Termin wyborów parlamentarnych zarządził we wtorek, 8 sierpnia, prezydent RP Andrzej Duda. W związku ze zmianą kodeksu wyborczego temat udziału w wyborach przez obywateli polskich mieszkający za granicą budzi wiele emocji. Jak informowaliśmy na łamach “Polskiego Obserwatora” już wiosną br. Polonia w wielu krajach wyrażała zaniepokojenie zmianą przepisów. Szerzej na ten temat pisaliśmy także artykule: Wybory 2023, głosy Polaków za granicą zagrożone? Oto, co już wiadomo o głosowaniu za granicą
PRZECZYTAJ KONIECZNIE: Wybory 2023, za granicą powstanie ponad 400 obwodów. Najwięcej w Wielkiej Brytanii, USA i w Niemczech
Podczas tegorocznych wyborów, w przeciwieństwie do wyborów parlamentarnych z 2019 roku, Polacy za granicą nie będą mogli głosować korespondencyjnie. Ponadto, po zmianie kodeksu wyborczego przez PiS Komisje w obwodach za granicą i na statkach będą miały tylko 24 godziny na przesłanie wyników głosowania do Warszawy – jeśli któraś z komisji się spóźni, wybory w danym okręgu będą uznane za niebyłe.
Państwowa Komisja Wyborcza opublikowała na swojej stronie komunikat, w którym wyjaśniła na jakich zasadach będzie można głosować za granicą w 2023 roku. Poniżej podajemy jego treść: (przedruk za: pkw.gov.pl)
Przeczytaj koniecznie: Polska: 800 plus a pobyt za granicą. Nowe świadczenie na każde dziecko już od 1 stycznia 2024 roku
Jak głosować za granicą w 2023 roku
Warunki udziału obywateli polskich w głosowaniu w obwodach głosowania utworzonych za granicą i na polskich statkach morskich w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 15 października 2023 r. określone są w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1277 i 2418 oraz z 2023 r. poz. 497).
PRZECZYTAJ KONIECZNIE: Wybory 2023, za granicą powstanie ponad 400 obwodów. Najwięcej w Wielkiej Brytanii, USA i w Niemczech
Prawo udziału w głosowaniu (prawo wybierania) w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej ma obywatel polski, który:
1) najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat;
2) nie został pozbawiony praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
3) nie został ubezwłasnowolniony prawomocnym orzeczeniem sądu;
4) nie został pozbawiony praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.
Wyborca jest ujmowany w spisie wyborców. Można być ujętym tylko w jednym spisie. Spisy wyborców sporządzają za granicą konsulowie, a na statkach – kapitanowie statków.
Głosowanie za granicą.
Głosowanie w obwodzie głosowania na podstawie wniosku o ujęcie w spisie wyborców. Wyborca:
– stale zamieszkały za granicą,
– wyborca stale zamieszkały w Polsce, a przebywający czasowo za granicą w celu wzięcia udziału w głosowaniu powinien złożyć właściwemu konsulowi wniosek o ujęcie w spisie wyborców w obwodzie głosowania utworzonym za granicą. Wniosek należy złożyć najpóźniej w 5. dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 10 października 2023 r. w postaci papierowej z własnoręcznym podpisem lub przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw zagranicznych (e-wybory) albo na adres poczty elektronicznej konsula jako odwzorowanie cyfrowe wniosku opatrzonego własnoręcznym podpisem (skan).
W zgłoszeniu podaje się:
− nazwisko i imię (imiona),
− numer PESEL,
− numer ważnego polskiego paszportu (na obszarze państw członkowskich Unii Europejskiej oraz państw, na terytorium których można wjechać na podstawie polskiego dowodu osobistego, w miejsce numeru paszportu można podać numer ważnego polskiego dowodu osobistego),
− adres pobytu wyborcy za granicą,
− dane kontaktowe w zakresie adresu poczty elektronicznej lub numeru telefonu komórkowego.
Obwody głosowania za granicą tworzy Minister Spraw Zagranicznych w drodze rozporządzenia. Wykaz tych obwodów będzie dostępny we wszystkich polskich placówkach dyplomatycznych i konsularnych oraz delegaturach Krajowego Biura Wyborczego i na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej https://pkw.gov.pl oraz https://wybory.gov.pl.
3. Głosowanie na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania.
Wyborca stale zamieszkały w kraju zamierzający głosować za granicą może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania. Z zaświadczeniem takim można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim. Wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania składa się w dowolnie wybranym urzędzie gminy w terminie od dnia 1 września 2023 r. do dnia 12 października 2023 r.
Wniosek składa się na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem. Zaświadczenie o prawie do głosowania wyborca odbiera za pokwitowaniem osobiście albo przez upoważnioną pisemnie osobę, w urzędzie gminy, w którym został złożony wniosek. W przypadku upoważnienia innej osoby do odbioru zaświadczenia wyborca sporządza wniosek o wydanie zaświadczenia i upoważnienie (może to być jeden dokument), w którym wskazuje swoje imię (imiona) i nazwisko, numer PESEL, adres zamieszkania, informację, w jakich wyborach wyborca jest uprawiony do głosowania, a także dane osoby upoważnionej do odebrania zaświadczenia.
Czytaj także: Prezydent Polski Andrzej Duda zarządził wybory do Sejmu i Senatu
Wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców w miejscu stałego zamieszkania. Należy zwrócić szczególną uwagę, aby nie utracić zaświadczenia o prawie do głosowania. W przypadku jego utraty, niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia, ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie właściwym dla adresu zameldowania na pobyt stały lub adresu stałego zamieszkania.
Wyborca, który został ujęty przez konsula w spisie wyborców, może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania. Z zaświadczeniem takim można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim. Wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania składa się konsulowi, który sporządził spis wyborów, w którym wyborca jest ujęty.
4. Wniosek należy złożyć najpóźniej w 3. dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 12 października 2023 r. Zaświadczenie o prawie do głosowania wyborca odbiera za pokwitowaniem osobiście albo przez upoważnioną pisemnie osobę. W przypadku upoważnienia innej osoby do odbioru zaświadczenia wyborca sporządza wniosek o wydanie zaświadczenia i upoważnienie (może to być jeden dokument), w którym wskazuje swoje imię (imiona) i nazwisko oraz numer PESEL, adres zamieszkania, informację, w jakich wyborach wyborca jest uprawiony do głosowania, a także dane osoby upoważnionej do odebrania zaświadczenia. Wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców sporządzonego przez konsula.
Należy zwrócić szczególną uwagę, aby nie utracić zaświadczenia o prawie do głosowania. W przypadku jego utraty, niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia, ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie, w którym uprzednio było się ujętym w spisie.
PRZECZYTAJ KONIECZNIE: Głosowanie w Niemczech 2023: Komunikat polskiej ambasady na temat warunków udziału w wyborach 15 października
II. Głosowanie w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich
Wyborca przebywający w dniu wyborów na polskim statku morskim, w celu wzięcia udziału w głosowaniu powinien złożyć do kapitana statku, najpóźniej w 5. dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 10 października 2023 r., wniosek o ujęcie w spisie wyborców w obwodzie utworzonym na statku, chyba, że posiada zaświadczenie o prawie do głosowania.
We wniosku podaje się:
• nazwisko i imię (imiona),
• numer PESEL,
• adres zamieszkania.
Obwody głosowania na polskich statkach morskich tworzy minister właściwy do spraw gospodarki morskiej w drodze rozporządzenia. Wykaz tych obwodów będzie dostępny we wszystkich delegaturach Krajowego Biura Wyborczego oraz na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej https://pkw.gov.pl oraz https://wybory.gov.pl.
Do głosowania na polskich statkach morskich na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania mają zastosowanie odpowiednie zasady wskazane w części dotyczącej głosowania za granicą, z tym że wniosek o wydanie zaświadczenia składa się do kapitana statku.