Te 10 światowych koncernów kontroluje, co jemy i pijemy: Globalny rynek spożywczy jest zdominowany przez dziesięć międzynarodowych koncernów, które kontrolują większość marek żywności i napojów sprzedawanych na świecie. Ta koncentracja władzy ogranicza rzeczywistą różnorodność oferty, wpływając na ceny, zdrowie konsumentów oraz na środowisko i społeczeństwo na wszystkich etapach łańcucha produkcji. (czytaj dalej pod zdjęciem)
Pomimo pozornej różnorodności marek na półkach supermarketów, większość produktów spożywczych i napojów, które codziennie konsumujemy, jest kontrolowana przez grupę wielkich międzynarodowych koncernów. Według analizy przeprowadzonej przez Business Insider, opartej na danych Oxfam, dziesięć firm dominuje na rynku żywności i napojów, posiadając setki znanych marek na całym świecie.
Przeczytaj także: Koniec ery Samsunga. Oto nowy król telefonów komórkowych
Te 10 światowych koncernów kontroluje, co jemy i pijemy
Nestlé
Z siedzibą w Szwajcarii, Nestlé jest największą firmą spożywczą na świecie, osiągającą roczne przychody przekraczające 80 miliardów dolarów. Jej ogromne portfolio obejmuje ponad 2000 marek, w tym:
- Nescafé i Nespresso w sektorze kawy
- KitKat, Smarties i wiele innych słodyczy
- Maggi – produkty kuchenne i gotowe dania
- S.Pellegrino, Perrier i ponad 50 marek wód butelkowanych
- Gerber i inne produkty dla niemowląt
- Purina i inne artykuły dla zwierząt domowych
Firma działa w 189 krajach i zatrudnia około 339 000 osób. Według raportu Oxfam „Behind the Brands”, Nestlé wywiera znaczący wpływ na globalne łańcuchy dostaw.
PepsiCo
Założona w 1965 roku w wyniku fuzji Pepsi-Cola Company i Frito-Lay, PepsiCo konsekwentnie rozszerzała swoją działalność poprzez strategiczne przejęcia. W segmencie napojów PepsiCo oferuje:
- Pepsi, Mountain Dew, 7UP (na niektórych rynkach)
- Soki: Tropicana, Naked Juice
- Napoje sportowe: Gatorade
- Przekąski słone: Lay’s, Doritos, Cheetos, Ruffles
- Produkty zbożowe i żywność: Quaker Oats
Z ponad 290 000 pracownikami i działalnością w ponad 200 krajach, PepsiCo osiąga roczne przychody przekraczające 70 miliardów dolarów.
Przeczytaj również: Te dwie marki wody mineralnej z supermarketów uznano za najlepsze
The Coca-Cola Company
Założona w 1886 roku, Coca-Cola stała się jedną z najbardziej rozpoznawalnych firm na świecie. Jej portfolio obejmuje:
- Napoje gazowane: Coca-Cola, Fanta, Sprite
- Wody: Dasani, Smart Water
- Soki: Minute Maid, Simply
- Herbaty: Fuze Tea, Honest Tea
- Napoje energetyczne i sportowe: Powerade (czytaj dalej pod zdjęciem)
Firma sprzedaje ponad 4100 produktów w ponad 200 krajach, docierając każdego dnia do około 1,9 miliarda konsumentów według danych własnych.
Unilever
Międzynarodowy koncern angielsko-holenderski założony w 1929 roku, Unilever znany jest zarówno ze swoich produktów spożywczych, jak i artykułów do pielęgnacji ciała. W sektorze spożywczym kontroluje:
- Herbaty: Lipton, PG Tips
- Przyprawy i sosy: Hellmann’s, Knorr
- Lody: Magnum, Ben & Jerry’s, Algida/Wall’s
- Żywność wegetariańska: The Vegetarian Butcher
- Produkty do smarowania: Marmite, Bovril
Zatrudnia około 149 000 pracowników i działa w około 190 krajach, osiągając roczny przychód w wysokości około 50 miliardów euro. Czytaj dalej pod zdjęciem
Danone
Założona w Hiszpanii w 1919 roku, obecnie z siedzibą we Francji, Danone specjalizuje się w:
- Świeżych produktach mleczarskich: Activia, Actimel, Danone
- Wodach mineralnych: Evian, Volvic, Aqua
- Roślinnych alternatywach: Alpro, Silk
- Jogurtach i produktach fermentowanych: Oikos, Danio
- Specjalistycznym żywieniu niemowląt i żywieniu medycznym
Danone zatrudnia ponad 100 000 pracowników i sprzedaje swoje produkty w ponad 120 krajach, ze szczególnym naciskiem na żywienie i zdrowie.
General Mills
Założona w 1866 roku, General Mills jest szczególnie znana ze swoich płatków śniadaniowych i produktów piekarniczych, choć jej portfolio znacznie się rozszerzyło i obejmuje:
- Płatki: Cheerios, Chex, Lucky Charms
- Lody: Häagen-Dazs
- Jogurty: Yoplait (w partnerstwie)
- Mieszanki do wypieków: Betty Crocker, Pillsbury
- Przekąski: Nature Valley, Fiber One
Firma działa w ponad 100 krajach i zatrudnia około 35 000 pracowników.
Kellogg’s
Założona przez W.K. Kellogga w 1906 roku, Kellogg’s stała się synonimem płatków śniadaniowych, ale kontroluje także:
- Płatki: Corn Flakes, Special K, Rice Krispies
- Przekąski słone: Pringles (przejęte od P&G w 2012 roku)
- Mrożonki: Eggo
- Krakersy i ciastka: Cheez-It, Carr’s
Firma prowadzi działalność w 180 krajach i zatrudnia około 34 000 pracowników, pozostając jednym z głównych graczy na rynku płatków śniadaniowych i przekąsek.
Mars
Założona w 1911 roku, Mars jest jedną z największych rodzinnych firm spożywczych na świecie. Jej zróżnicowane portfolio obejmuje:
- Słodycze: M&M’s, Snickers, Mars, Twix
- Żywność: Uncle Ben’s (obecnie Ben’s Original), Dolmio
- Gumy i cukierki: Orbit, Extra, Skittles
- Produkty dla zwierząt: Pedigree, Whiskas, Royal Canin
Mars zatrudnia ponad 130 000 osób w 80 krajach, a jej roczne przychody szacowane są na ponad 35 miliardów dolarów.
Mondelez International
Powstała w 2012 roku w wyniku wydzielenia z Kraft Foods, Mondelez specjalizuje się w przekąskach i słodyczach:
- Ciastka: Oreo, BelVita, LU
- Czekolady: Milka, Cadbury, Toblerone
- Gumy i cukierki: Trident, Halls
- Sery: Philadelphia (na niektórych rynkach)
Firma działa w 160 krajach, zatrudnia około 80 000 pracowników i osiąga roczny przychód na poziomie około 26 miliardów dolarów.
Associated British Foods (ABF)
Brytyjski konglomerat założony w 1935 roku, ABF posiada zróżnicowane portfolio obejmujące:
- Napoje: Twinings, Ovomaltine
- Produkty spożywcze: Dorset Cereals, Jordans
- Cukier: Silver Spoon
- Produkty piekarnicze: Kingsmill
Oprócz działalności w sektorze spożywczym, ABF jest także właścicielem sieci odzieżowej Primark. Firma zatrudnia ponad 130 000 osób w 53 krajach. Czytaj dalej poniżej
Konsekwencje koncentracji rynku
Skupienie władzy w rękach kilku gigantów niesie poważne skutki:
- Ceny: Mała konkurencja pozwala tym korporacjom kontrolować ceny żywności. W niektórych sektorach, jak napoje gazowane czy przekąski, marże mogą przekraczać 40% (dane OECD).
- Zdrowie: Agresywna promocja ultraprzetworzonej żywności zwiększa ryzyko otyłości, cukrzycy typu 2 i chorób serca. WHO i raport The Lancet wskazują, że marketing niezdrowych produktów, zwłaszcza skierowany do dzieci, pogłębia globalną epidemię otyłości.
- Środowisko i prawa pracowników: Produkcja na masową skalę prowadzi do wylesiania, utraty bioróżnorodności i naruszania praw pracowniczych. Wielu drobnych rolników wciąż żyje w ubóstwie (dane Oxfam).
Wybierając produkty w sklepie, mamy realny wpływ na przyszłość systemu żywnościowego — bardziej sprawiedliwego i szanującego ludzi oraz planetę, zauważa portal Greenme.it.