Nawet jeśli majątek spadkowy został szczegółowo uregulowany w testamencie, jego podział pozostaje trudnym zadaniem. Konflikty często są nieuniknione, zwłaszcza we wspólnocie spadkobierców składającej się z kilku osób – czasem z różnych pokoleń. Rozwiązaniem tego problemu może być wyznaczenie wykonawcy testamentu. Jego zadaniem jest zarządzanie spadkiem zgodnie z wolą zmarłego, spadkodawcy, wyrażoną w testamencie. Kto może nim zostać?
Czytaj także: Wspaniała wiadomość dla wszystkich spadkobierców. Chodzi o dziedziczenie nieruchomości
Wykonawca testamentu może zapobiec sporom
Wykonawca testamentu jest szczególnie przydatny w przypadku złożonych relacji majątkowych lub rodzinnych. Zwłaszcza jeśli istnieje możliwość, że pozostałe przy życiu osoby pozostające na utrzymaniu we wspólnocie spadkobierców mogą wdać się w spór i zignorować ostatnie życzenia spadkodawcy. Vermögens-Zentrum doradza wyznaczenie wykonawcy testamentu, szczególnie w przypadku małżeństw bez dzieci lub dużego majątku, który obejmuje na przykład nieruchomości lub przedsiębiorstwa.
Prawo przyznaje wykonawcy testamentu daleko idące uprawnienia. Według Stiftung Warentest, spadkobiercy początkowo nie mają dostępu do spadku. Dopiero gdy wykonawca przydzieli im ich udział, mogą nim rozporządzać. W tym celu wykonawca musi sporządzić spis inwentarza, w którym wymienia wszystkie składniki majątku spadkowego, w tym wszelkie długi. Jest on zobowiązany do przedstawienia tej listy spadkobiercom, zapewniając im w ten sposób przegląd majątku.
Ponadto wykonawca testamentu jest odpowiedzialny za wiele innych zadań. Odciąża on spadkobierców od zadań administracyjnych i zajmuje się wszystkimi sprawami finansowymi związanymi ze zmarłym. Według Vermögens-Zentrum są oni odpowiedzialni na przykład za regulowanie zaległych rachunków lub monitorowanie rachunków papierów wartościowych.
Rodzaje egzekucji
Wykonawcy testamentu zajmują się również zadaniami biurokratycznymi: rozdzielają spadki, przygotowują deklaracje podatku od spadków, rozwiązują mieszkania i umowy, zlecają wycenę nieruchomości – w zależności od okoliczności śmierci lista może zostać rozszerzona o kolejne punkty. Dalsza treść artykułu pod materiałem wideo.
Istnieją zasadniczo dwa rodzaje egzekucji:
- Egzekucja stała: w tym wariancie powiernik jest odpowiedzialny za majątek przez okres do 30 lat. Według Stiftung Warentest, dzieje się tak na przykład wtedy, gdy dana osoba ma zarządzać majątkiem małoletnich lub gdy zmarły pozostawia po sobie firmę i chce mieć pewność, że spadkobierca nie przejmie zarządzania, dopóki nie zostanie wystarczająco przeszkolony.
- Wykonanie testamentu: Wykonawca testamentu pełni swoją funkcję tylko do momentu, w którym dokona podziału majątku i zapewni, że każdy otrzyma to, do czego jest uprawniony. W tym wariancie podział spadku ma zostać szybko zakończony, a wspólnota spadkobierców rozwiązana.
Kto może zostać wykonawcą testamentu?
Spadkodawca może wybrać dowolną osobę lub instytucję na wykonawcę testamentu. Wybór ten powinien być jednak dobrze przemyślany. Na przykład, nie ma sensu wyznaczać spadkobiercy na wykonawcę testamentu, ponieważ ma on zbyt duży udział w spadku i zająłby silniejszą pozycję we wspólnocie spadkobierców.
Najlepszym sposobem na uniknięcie sporów między spadkobiercami jest wyznaczenie neutralnego wykonawcy. Najlepiej nadają się oni do prowadzenia mediacji między spadkobiercami z zachowaniem niezbędnego obiektywnego dystansu. Ogólnie rzecz biorąc, urząd ten wymaga bardzo wysokiego stopnia staranności, a także stanowczości, perswazyjności i asertywności. Jednocześnie wykonawca musi być w stanie doprowadzić do porozumienia między skonfliktowanymi współspadkobiercami i znaleźć rozwiązania, które są akceptowalne dla wszystkich.
Czytaj także: Ważna zasada dotycząca spadku. Te osoby otrzymają pieniądze, nawet jeśli zostały wydziedziczone
Ponadto, wykonawca powinien posiadać wystarczającą wiedzę specjalistyczną, tj. znać się na prawie spadkowym, a także na inwestycjach, podatkach, nieruchomościach i ubezpieczeniach. Najlepszym wyborem jest niezależna instytucja, która posiada niezbędną wiedzę i doświadczenie w zakresie prawa spadkowego.
Zgodnie z prawem, wykonawca testamentu ma prawo do „odpowiedniego wynagrodzenia” za swoje usługi. To, jak wysoka powinna być ta kwota, pozostaje kwestią otwartą. Jeśli nie zostało to określone w testamencie, spadkobiercy powinni uzgodnić wynagrodzenie wykonawcy testamentu z wykonawcą testamentu tak wcześnie, jak to możliwe. Wskazówek dostarcza na przykład tabela Niemieckiego Stowarzyszenia Notarialnego. Opiera się ona na kwocie spadku i wydatkach związanych z urzędem. Źródło: Merkur.de, PolskiObserwator.de