Przejdź do treści

Więcej skutków ubocznych niż korzyści: 106 leków wpisano na czarną listę w 2025 roku

30/01/2025 14:44 - AKTUALIZACJA 30/01/2025 15:50

Czarna lista leków w 2025 roku. Co roku francuskie czasopismo medyczne Prescrire publikuje tzw. „czarną listę” leków, które według ekspertów mają więcej skutków ubocznych niż korzyści terapeutycznych. W najnowszym zestawieniu na rok 2025 znalazło się aż 106 farmaceutyków, które mogą być nieskuteczne lub wręcz szkodliwe dla pacjentów. Wśród nich znajdują się preparaty stosowane w neurologii, kardiologii, onkologii, diabetologii, psychiatrii i innych dziedzinach medycyny. Oto leki, które zostały uznane za ryzykowne. Eksperci zalecają ich unikanie. Sprawdź, czy Twój lek znajduje się na tej liście.

106 niebezpiecznych leków w 2025 roku

Francuskie czasopismo Prescrire opublikowało aktualizację 2025 swojej „czarnej listy leków”. Chodzi o te, które, według ekspertów, mają więcej skutków ubocznych niż korzyści. „Czarna lista” 2025 obejmuje 106 leków, które były analizowane w latach 2010–2024, co oznacza bardzo szeroki okres badawczy, pozwalający na zebranie istotnych danych do takiej konkluzji.
Pismo wydawane jest przez niezależną organizację pozarządową (NGO), złożoną z lekarzy, farmaceutów i innych specjalistów ochrony zdrowia. W niektórych przypadkach leki trafiły na listę, ponieważ uznano je za zbyt ryzykowne w porównaniu do bezpieczniejszych alternatyw, podczas gdy w innych ich skuteczność była tak niska, że dorównywała placebo, co czyni ich stosowanie nieuzasadnionym. Sprawdźmy wyniki.
Przeczytaj także: Farmaceuci biją na alarm. Nigdy nie przechowuj leków w tym pomieszczeniu

Nowości na „czarnej liście” leków 2025 według Prescrire

Na początku przedstawiamy najważniejsze zmiany w najnowszym zestawieniu leków, które według ekspertów należy unikać:

  • Fenfluramina – ponownie trafiła na listę. Choć jej zastosowanie w leczeniu zespołu Lennoxa zostało ponownie ocenione, dane kliniczne potwierdzają, że ryzyko przewyższa potencjalne korzyści.
  • Reboksetyna – lek z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, który działa słabiej niż inne antydepresanty. Dodatkowo jest związany z zaburzeniami seksualnymi i utratą apetytu.
  • Uliprystalwycofany z obrotu w UE z powodu poważnych uszkodzeń wątroby, które w niektórych przypadkach wymagały przeszczepu.
  • Floroglucinol – jego skuteczność pozostaje niepotwierdzona, a ryzyko ciężkich działań niepożądanych, takich jak reakcje alergiczne i zespół Lyella, jest zbyt duże. Nie zalecany, zwłaszcza dla kobiet w ciąży lub planujących ciążę.

Czarna lista leków do unikania w 2025 roku według Prescrire

Przedstawiamy leki sklasyfikowane według obszaru terapeutycznego, które znalazły się na „czarnej liście” Prescrire z powodu niekorzystnego stosunku ryzyka do korzyści lub niewystarczającej skuteczności.

Onkologia, transplantologia i hematologia

  • Defibrotide
  • Mifamurtyd
  • Nintedanib
  • Panobinostat
  • Roksadustat
  • Trabektedyna
  • Vandetanib
  • Winflunina

Kardiologia

  • Aliskiren
  • Bezafibrat
  • Ciprofibrat
  • Dronedaron
  • Fenofibrat
  • Iwabradyna
  • Nikorandyl
  • Olmesartan
  • Ranolazyna
  • Trimetazydyna
  • Wernakalant

Dermatologia i alergologia

  • Finasteryd 1 mg
  • Mekwitazyna
  • Pimekrolimus
  • Prometazyna (do iniekcji)
  • Białko orzeszków ziemnych (Palforzia)
  • Takrolimus w postaci maści

Diabetologia i żywienie

  • Alogliptyna
  • Bupropion/Naltrekson
  • Linagliptyna
  • Orlistat
  • Pioglitazon
  • Saksagliptyna
  • Sitagliptyna
  • Wildagliptyna

Leczenie bólu i reumatologia

  • Coxiby (Celekoksyb, Etorikoksyb, Parekoksyb)
  • Aceklofenak
  • Diklofenak doustny
  • Ketoprofen w żelu
  • Meloksykam
  • Piroksykam
  • Tenoksykam (preparaty ogólnoustrojowe)

Choroba zwyrodnieniowa stawów (artroza)

  • Diacereina
  • Glukozamina

Leki rozluźniające mięśnie (miorelaksanty)

  • Mefenezyna (doustna i miejscowa)
  • Metokarbamol
  • Tiokolchikozyd

Osteoporoza i inne

  • Denosumab 60 mg
  • Romosozumab
  • Plastry z kapsaicyną
  • Kolchicyna + opioidy w proszku + tiemonium
  • Chinina

Gastroenterologia

  • Kwas obeticholowy
  • Diosmektyt
  • Domperidon
  • Droperidol
  • Hydrotalcyt
  • Kaolin
  • Metopimazyna
  • Beidellit montmorylonit
  • Prukaloprid
  • Nalewka z opium
  • Maść z trinitratem glicerolu 0,4%

Ginekologia i endokrynologia

  • Tibolon

Choroby zakaźne (infekcjologia)

  • Moksyfloksacyna

Neurologia

  • Alemtuzumab
  • Donepezil
  • Teriflunomid
  • Fenfluramina
  • Flunaryzyna
  • Galantamina
  • Miłorząb japoński (Ginkgo biloba)
  • Memantyna
  • Naftidrofuryl
  • Natalizumab
  • Oksetoron
  • Piracetam
  • Riwastygmina
  • Tolkapon

Pulmonologia i otorynolaryngologia

  • Alfa-amylaza
  • Ambroksol
  • Bromheksyna
  • Leki obkurczające błonę śluzową nosa i doustne (efedryna, nafazolina, oksymetazolina, fenylefryna, pseudoefedryna, tuaminoheptan, ksylometazolina)
  • Mannitol do inhalacji
  • Nintedanib
  • Oksomemazyna
  • Pentoksyweryna
  • Roflumilast

Psychiatria

  • Agomelatyna
  • Citalopram
  • Dapoksetyna
  • Duloksetyna
  • Escitalopram
  • Esketamina w aerozolu do nosa
  • Etifoksyna
  • Milnacipran
  • Reboksetyna
  • Tianeptyna
  • Wenlafaksyna

Leki wspomagające rzucanie palenia

  • Bupropion

Urologia

  • Pentozan polisiarczan sodu (doustny)

Lista ta zawiera leki ocenione jako nieskuteczne lub potencjalnie szkodliwe. Jeśli któryś z tych leków znajduje się w Twojej terapii, skonsultuj się z lekarzem, aby omówić możliwe alternatywy.