Przejdź do treści

Niemcy: Od 1 stycznia 2023 roku Hartz IV przestanie istnieć. Zastąpi go dochód obywatelski. Oto o ile wzrosną stawki świadczenia

12/08/2022 09:44 - AKTUALIZACJA 14/12/2023 10:06

Życie w Niemczech: Dochód obywatelski zastąpi Hartz IV w Niemczech. Hartz IV już za kilka miesięcy przejdzie do historii. Od stycznia 2023 r. zostanie on na stałe zastąpiony przez tzw. Bürgergeld. Federalny Minister Pracy podał szczegóły zmian.

Dochód obywatelski zastąpi Hartz IV w Niemczech

Dochód obywatelski zastąpi Hartz IV w Niemczech

Osoby, które przepracowały w Niemczech co najmniej 12 miesięcy i opłacały w tym czasie składki na ubezpieczenie społeczne (ubezpieczenie na wypadek bezrobocia) die Arbeitslosenversicherung otrzymują zasiłek dla bezrobotnych Arbeitslosengeld I (ALG I). Więcej na temat tego zasiłku znajdziesz w TYM PORADNIKU.

Osoby, którym nie przysługuje zasiłek ALG I, ze względu na to, że zbyt krótko opłacały składki mogą otrzymać Arbeitslosengeld II -ALG II (Hartz IV), czyli zasiłek socjalny. Chociaż Hartz IV też potocznie nazywany jest zasiłkiem dla bezrobotnych w rzeczywistości jest jednak zapomogą socjalną dla osób, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. W przeciwieństwie do zasiłku Arbeitslosengeld I, stawka Arbeitslosengeld II (Hartz IV) jest stała i nie jest uzależniona od stażu składkowego beneficjenta.

W połowie lipca br., federalny Minister Pracy Hubertus Heil (SPD) przedstawił projekt ustawy dot. zmian w świadczeniu. 5 sierpnia Heil podał dalsze szczegóły. Hartz IV przestanie istnieć od 1 stycznia 2023 roku. Zastąpi go Bürgergeld, czyli dochód obywatelski.

„W dniu 1 stycznia 2023 r. skończymy z Hartz 4 i wprowadzimy dochód obywatelski”  – wyjaśnił na początku sierpnia Heil przed głosowaniem nad nowym projektem ustawy. Potwierdził również zapowiadaną w lipcu podwyżkę świadczenia od przyszłego roku.

Ile wynosić będzie dochód obywatelski Bürgergeld?

Według federalnego ministra pracy, dochód obywatelski powinien być wyższy niż dotychczasowe standardowe stawki Hartz IV. Wysokość stawki świadczenia oblicza się będzie na podstawie danych Federalnego Urzędu Statystycznego. Obecnie osoby samotne otrzymują 449 euro miesięcznie.

Dokładna wysokość standardowych stawek dochodu obywatelskiego nie została jeszcze określona. Ale minister pracy Heil ma już konkretne pomysły. W rozmowie z grupą medialną Funke wyjaśnił: „Moja propozycja jest taka, abyśmy jako podstawę dla gospodarstw domowych przyjęli np. 30 zamiast 20 procent dochodów. W ten sposób standardowe stawki będą o około 40-50 euro wyższe na osobę/miesiąc. Odpowiada to wzrostowi o około 10 procent w porównaniu z dotychczasowymi. Myślę, że to jest rozsądne”.

Jeżeli propozycja ministra pracy zostanie przegłosowana, wysokość stawek dochodu obywatelskiego będzie następująca:

Wysokość stawki/miesiąc Hartz IVWysokość stawki/miesiąc Bürgergeld
Osoby samotne/samotni rodzice449 euroOkoło 494 euro
Dorośli partnerzy we wspólnocie potrzeb404 euroOkoło 444 euro
Dzieci w wieku od 0 do 5 lat285 euroOkoło 314 euro
Dzieci od 6 do 13 lat311 euroOkoło 342 euro
Dzieci od 14 do 17 lat376 euroOkoło 414 euro

Kto będzie mógł skorzystać z Bürgergeld?

Wciąż nie jest jasne, jakie konkretne wymagania będzie trzeba spełnić, by mieć prawo do otrzymywania dochodu obywatelskiego. Oczekuje się, że nie będą one różnić się znacznie od tych dla beneficjentów Hartz IV. Według Federalnej Agencji Zatrudnienia prawo do zasiłku dla bezrobotnych będą miały soby, które:

  • mają co najmniej 15 lat i nie osiągnęły jeszcze granicy wieku emerytalnego
  • posiadają zameldowanie na terenie Niemiec (Anmeldung) i tu mają swoje centrum życiowe
  • mogą pracować co najmniej 3 godziny dziennie
  • potrzebują realnej pomocy.

Dochód obywatelski zastąpi Hartz IV w Niemczech: Mniej sankcji, więcej wsparcia

W maju br. Bundestag przyjął projekt ustawy dotyczący zawieszenia do połowy 2023 roku cięć w świadczeniach Hartz IV za naruszenie przepisów. Pierwotnie sankcje miały zostać zawieszone tylko do końca 2022 roku.

Projekt ministra przewiduje, że osoby poszukujące zatrudnienia będą mogły zawrzeć z urzędami pracy tzw. plan współpracy. Na początku obowiązywać będzie sześciomiesięczny „okres zaufania”, w którym osobom dotkniętym bezrobociem nie będą groziły cięcia świadczeń. Dopiero po tym czasie możliwe będą redukcje dochodu obywatelskiego.

Odbiorcy powinni również mieć możliwość zachowania większej ilości swoich oszczędności niż w przypadku Hartz 4. „Będą też mogli posiadać majątek w wysokości do 60 tysięcy euro bez konieczności jego naruszania. Do tego każda z osób pozostających w gospodarstwie domowym będzie mogła dysponować majątkiem do 30 tysięcy euro”.

Propozycja Heila dotycząca reformy świadczenia zawiera również więcej możliwości i zachęt do dalszego kształcenia się. Odbiorcy będą mogli podnosić swoje kwalifikacje zawodowe przez trzy zamiast poprzednich dwóch lat. Dotychczasowa premia na szkolenia ma zostać zniesiona. Zamiast tego ma być wypłacany miesięczny dodatek szkoleniowy w wysokości 150 euro.

Bürgergeld nie będzie rodzajem bezwarunkowego dochodu podstawowego. Dochód obywatelski powinien być jedynie podstawowym zabezpieczeniem, a beneficjenci powinni kontynuować próby powrotu na rynek pracy. Nowe świadczenie Bürgergeld powinno zrekompensować także rosnącą inflację i koszty energii. Obecny zasiłek Hartz IV pobiera w Niemczech ponad 5 milionów osób.

źródło: FR.de, PolskiObserwator.de