Przycisk napiwku w Niemczech: Jeszcze kilka lat temu zostawienie napiwku było proste – kelner podawał rachunek, klient kładł banknoty, zaokrąglał sumę i sprawa była załatwiona. Dziś, w erze płatności bezgotówkowych, wchodzi do gry nowy gracz – „przycisk napiwku” na terminalach kartowych. I choć ma on ułatwiać życie, to wzbudza też sporo emocji.
Przycisk napiwku w Niemczech: cyfrowa ewolucja
W Niemczech, gdzie nadal mocno utrzymuje się zwyczaj płacenia gotówką, cyfrowy napiwek wciąż bywa problematyczny. Klienci często dają mniej niż przy płatnościach banknotami – potwierdzają to badania Dehoga NRW. Część gości zwyczajnie zapomina o napiwku, bo proces jest mniej intuicyjny, inni nie są pewni, czy pieniądze faktycznie trafiają do kelnera. To jednak mit – zarówno eksperci, jak i restauratorzy zapewniają, że napiwki są rejestrowane oddzielnie i w całości przekazywane obsłudze.
Przeczytaj także: Salmonella w popularnej czekoladzie. Trwa pilne wycofanie z supermarketów
Psychologiczne sztuczki i „efekt wabika”
Wprowadzenie przycisku napiwku miało być odpowiedzią i jednocześnie rozwiązaniem na tendencję spadkową przekazywania napiwków obsłudze. Zanim klient zatwierdzi płatność, musi wybrać kwotę – na przykład 10, 15 lub 20 procent. Brak napiwku to dodatkowa opcja, ale często mniej widoczna. Ekonomista Sascha Hoffmann zwraca uwagę na psychologię takiego rozwiązania: „Środkowa opcja jest wybierana najczęściej, nawet jeśli jest wyższa niż to, co klient planował”.
Niektórzy właściciele lokalnych obiektów gastronomicznych przyznają otwarcie, że domyślne ustawienia bywają celowo „napompowane”. Jeśli terminal pokaże absurdalne 25%, to nagle 15% wydaje się rozsądne. To klasyczny „efekt wabika”.
Dla części gości taki „wybór” wcale nie jest ulgą, ale presją. W tradycyjnym modelu można było wręczyć napiwek z uśmiechem, bez zastanawiania się nad procentami. Z drugiej strony, jak zauważa Hoffmann, przycisk oszczędza stres związany z szybkim liczeniem w głowie, zwłaszcza przy płatności kartą w pośpiechu.
Kelnerzy czują różnicę
Dla obsługi restauracji napiwki to realna część wynagrodzenia, dlatego spadek ich wysokości jest odczuwalny. Peter Wolf, właściciel popularnej restauracji Zwölf Apostel w Düsseldorfie, twierdzi, że klienci płacący kartą często dają mniej lub wcale. Niektórzy – w dobie rosnących kosztów – chcą po prostu oszczędzić.
Przeczytaj także: Niemiecka sieć dyskontów na skraju bankructwa, setki sklepów zagrożonych zamknięciem
Napiwek cyfrowy czy gotówkowy? To wciąż dylemat
W Niemczech większość restauracji nadal daje wybór: gotówka lub karta. Tylko 8% lokali działa w trybie „cash only”, ale trend jest jasny – płatności bezgotówkowe stają się coraz bardziej popularne. Dla restauratorów oznacza to dodatkowe opłaty za terminale i prowizje od transakcji, a czasem także opóźnienia w rozliczeniach, co utrudnia płynność finansową.
Napiwki i podatki – fakty i mity
Część gości błędnie uważa, że napiwek przekazany kartą jest opodatkowany, a kelner dostaje mniej. To nieprawda. Napiwki są zwolnione z podatku, niezależnie od formy płatności, o ile są dobrowolne i pochodzą od klientów. – „Gdyby było inaczej, kelnerzy szybko zmienialiby pracodawcę” – uspokaja Hoffmann.
Czy „przycisk napiwku” zmieni nawyki Niemców?
Wygląda na to, że tak. Sieci takie jak L’Osteria twierdzą, że dzięki nowemu systemowi napiwki wręcz wzrosły – klienci chętniej wybierają jedną z zaproponowanych kwot. Restauracje coraz bardziej uczą się też nie wywierać presji, a obsługa jest szkolona, by proces był jak najmniej krępujący – podaje Rheinische Post. Być może za kilka lat kliknięcie „15%” na ekranie terminala stanie się tak samo naturalne, jak kiedyś położenie dwóch euro na spodku.