Tyle można odziedziczyć bez podatku. Nowe zasady dziedziczenia i darowizn – Dziedziczenie i przekazywanie majątku podlega ścisłym przepisom podatkowym. Nie każdy spadek czy darowizna oznacza konieczność zapłaty podatku, ale zasady są złożone – a wysokość należności może sięgać nawet połowy odziedziczonego majątku. Co warto wiedzieć, by zminimalizować podatek od spadku i darowizny, i kto może skorzystać z wysokich ulg?
Płacisz więcej, niż powinieneś? Wysokość podatku od spadku może cię zaskoczyć, zwłaszcza jeśli nie znasz podstawowych zasad. Kluczowe znaczenie ma stopień pokrewieństwa ze zmarłym – im dalsza relacja, tym wyższy procent oddajesz fiskusowi. Ale to nie wszystko: liczy się także wartość majątku, jaki odziedziczyłeś. W niektórych przypadkach podatek może sięgnąć nawet 50 procent spadku! Zobacz, kto płaci najmniej, a kto najwięcej – i jak legalnie obniżyć swoją daninę, zanim będzie za późno.
Tyle można odziedziczyć bez podatku. Nowe zasady dziedziczenia i darowizn
W Niemczech obowiązują wysokie kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn, a ich wysokość zależy od stopnia pokrewieństwa między spadkodawcą a spadkobiercą. Najwyższe ulgi przysługują najbliższej rodzinie. Zgodnie z informacją T-online.de kształtują się one następująco:
- Małżonek lub zarejestrowany partner: do 500 000 euro bez podatku
- Dzieci (z osobna od każdego z rodziców): do 400 000 euro
- Wnuki: do 200 000 euro (lub 400 000 euro, jeśli ich rodzice już nie żyją)
- Rodzice i pradziadkowie (dziedziczący po dzieciach): do 100 000 euro
- Pozostali spadkobiercy (rodzeństwo, znajomi, partnerzy bez formalnego związku): tylko 20 000 euro
W przypadku dzieci lub partnerów na utrzymaniu zmarłego możliwe jest także skorzystanie z dodatkowych ulg tzw. versorgungsfreibeträge.
Jak oblicza się podatek od spadku?
Kwotę podatku ustala się na podstawie wartości spadku po odliczeniu przysługującego Freibetragu (kwoty wolnej od podatku). Istnieją trzy klasy podatkowe – im bliższe pokrewieństwo, tym niższy podatek od spadku:
| Kwota po odliczeniu ulgi | Klasa I (dzieci, małżonkowie) | Klasa II (rodzeństwo, teściowie) | Klasa III (pozostali) |
|---|---|---|---|
| do 75 000 € | 7% | 15% | 30% |
| do 300 000 € | 11% | 20% | 30% |
| do 600 000 € | 15% | 25% | 30% |
| do 6 mln € | 19% | 30% | 30% |
| do 13 mln € | 23% | 35% | 50% |
| do 26 mln € | 27% | 40% | 50% |
| powyżej 26 mln € | 30% | 43% | 50% |
Portal T-online podaje taki przykład: Jeśli ciotka przekazuje 30 000 euro, siostrzeniec masz prawo do ulgi w wysokości 20 000 euro. Pozostaje do opodatkowania 10 000 euro, a podatek (klasa II) wynosi 15%, czyli 1 500 euro.
Do kiedy trzeba zapłacić podatek od spadku?
W Niemczech spadek należy zgłosić do urzędu skarbowego (Finanzamt) w ciągu trzech miesiące od śmierci spadkodawcy. W wielu przypadkach urząd otrzymuje informację automatycznie, np. przez bank lub urząd stanu cywilnego.
Deklarację podatkową trzeba złożyć tylko wtedy, gdy odziedziczony majątek przekracza kwotę wolną. Jeśli spadek jest mniejszy – nie ma żadnych obowiązków wobec urzędu. Przeczytaj także: Niemcy w obliczu prawdziwej rewolucji. Obowiązkowe płatności kartą, w całym kraju Dalsza część artykułu poniżej
Jakie ulgi przysługują przy dziedziczeniu nieruchomości?
Jeśli odziedziczysz dom lub mieszkanie i zamieszkasz w nim przez co najmniej 10 lat, możesz być całkowicie zwolniony z podatku od spadku. Nie możesz jednak w tym czasie sprzedać, wynająć ani wydzierżawić nieruchomości.
W przypadku dzieci (lub wnuków, gdy dzieci już nie żyją), zwolnienie dotyczy tylko 200 m² powierzchni mieszkalnej. Warunkiem nadal pozostaje zamieszkanie w nieruchomości. Pozostali spadkobiercy nie mogą skorzystać z tej ulgi.
Czy można uniknąć podatku przez darowiznę za życia?
Tak. Darowizna (Schenkung) to legalny sposób na optymalizację podatkową. Freibeträge przy darowiźnie są takie same jak przy dziedziczeniu, ale można je wykorzystywać co 10 lat.
Przykład: Matka przekazuje synowi 400 000 euro w 2011 roku – bez podatku. W 2021 może przekazać kolejne 400 000 euro, ponownie bez podatku.
Kettenschenkung – legalna optymalizacja
Warto rozważyć tzw. kettenschenkung (łańcuchowa darowizna). Jeden małżonek przekazuje drugiemu 500 000 euro bez podatku. Następnie oboje mogą oddzielnie przekazać dzieciom po 400 000 euro – każde dziecko zyskuje dwukrotnie.