Termin „Jedermannsrecht” ma różne znaczenia. W Niemczech oznacza prawo do zatrzymania przestępcy przez obywatela, co jednak wiąże się z pewnym ryzykiem. Każdy z nas może być świadkiem przestępstwa, a dzwonienie na policję może zająć nawet 30 minut. Wielu obywateli zastanawia się, czy mogą zatrzymać przestępcę na miejscu bez narażania się na odpowiedzialność karną. Prawo to, znane jako „prawo każdego obywatela”, jasno to reguluje, ale niesie ze sobą ryzyko nieporozumień i potencjalnych komplikacji prawnych. (Dalsza treść artykułu poniżej)
Zatrzymanie obywatelskie w Niemczech
W Niemczech potoczne określenie „Jedermannsrecht” oznacza, że można aresztować podejrzanego o popełnienie przestępstwa nawet bez nakazu sądowego. Jest to areszt tymczasowy. Jednakże, zgodnie z § 127 kodeksu postępowania karnego, muszą zostać spełnione określone warunki:
- podejrzany został złapany na gorącym uczynku – silne podejrzenie nie jest wystarczające do zatrzymania osoby;
- podejrzany grozi ucieczką;
- nie można natychmiast ustalić tożsamości podejrzanego.
Osoba może również zostać aresztowana wbrew oporowi. Warunkiem koniecznym jest udaremnienie przestępstwa lub znaczne ułatwienie jego wykrycia.
Tego nie wolno robić
Rolę odgrywa także sposób zatrzymania podejrzanego. W każdym przypadku musisz poinformować osobę, że została aresztowana i dlaczego, oraz że policja wkrótce przyjedzie. Nie wolno jednak skrępować danej osoby – mogą to zrobić tylko funkcjonariusze policji, żołnierze lub wyspecjalizowany personel cywilny, taki jak ochrona stacji. Nie ma znaczenia, czy użyjesz kajdanek, lin, opasek kablowych, taśmy klejącej czy innych przedmiotów – podkreśla CHIP.de.
Jeśli jako obywatel skrępujesz podejrzanego w ten sposób, podlegasz odpowiedzialności karnej za pozbawienie wolności zgodnie z § 239 niemieckiego kodeksu karnego (StGB). Jeśli to możliwe, należy poprosić osoby postronne o pomoc w powstrzymaniu podejrzanego.
Czytaj także: Nowy obowiązek podczas przeglądu technicznego auta. Wyższe koszty dla właścicieli
Należy również zawsze działać proporcjonalnie. W przypadku stosunkowo drobnych przestępstw sprawca nie może odnieść żadnych poważnych obrażeń. Jeśli jednak dana osoba sama stosuje przemoc, możesz użyć samoobrony.
Dwuznaczność Jedermannsrecht
Jedermannsrecht w oficjalnym języku niemieckim nie powinno być mylone z Jedermannsrecht obowiązującym w północnej Europie. Odnosi się ono do możliwości biwakowania w dowolnym miejscu na wsi – choć w Niemczech nie jest to po prostu dozwolone.