Upamiętnienie poległych polskich komandosów we Włoszech – W miejscowości Suio, w stołecznym regionie Lacjum odsłonięto tablicę honorującą czterech polskich komandosów z 1. Samodzielnej Kompanii Commando, poległych 18 stycznia 1944 roku w trakcie Operacji Panther.
Samodzielna Kompania Commando, która początkowo po wylądowaniu we Włoszech podlegała operacyjnie brytyjskiemu dowództwu, a następnie weszła w skład 2. Korpusu Polskiego generała Władysława Andersa, była jedynym oddziałem Wojska Polskiego biorącym udział w pierwszej i czwartej bitwie o Monte Cassino.
Uroczystość, która odbyła się 20 stycznia 2024 roku w Suio, zainaugurowała tegoroczne obchody 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino i Ankonę.
Inskrypcja na marmurowej tablicy pamiątkowej ufundowanej przez Krzysztofa Piotrowskiego oraz Danutę Wojtaszczyk, redaktor naczelną “Polskiego Obserwatora”, głosi:
IN MEMORIA DEI COMMANDOS POLACCHI,
CADUTI A SUIO IL 18.1.1944 NELLA PRIMA
BATTAGLIA DI MONTECASSINO
PAMIĘCI POLSKIM KOMANDOSOM,
POLEGŁYM POD SUIO 18.1.1944 W PIERWSZEJ
BITWIE O MONTE CASSINO
rtm. WOŁOSZOWSKI STANISŁAW
st. strz. DECKER FERDYNAND
st. strz. KLAJBER HENRYK
st. strz. SŁOWIŃSKI STEFAN
BONUM CERTAMEN PUGNAVERUNT,
NOBILITER CECIDERUNT
Cytat w łacinie BONUM CERTAMEN PUGNAVERUNT, NOBILITER CECIDERUNT [DOBRY BÓJ STOCZYLI, SZLACHETNIE POLEGLI] nawiązuje do drugiego listu św. Pawła do Tymoteusza oraz do zaczerpniętych z niego przez żołnierzy 2. Korpusu Polskiego fragmentów inskrypcji naniesionych na Polskim Cmentarzu Wojennym w Casamassima oraz na Pomniku 5. Kresowej Dywizji Piechoty na Monte Cassino.
Odsłonięto ponadto mural przedstawiający polskich komandosów w bitwie o Suio, zrealizowany z przez Stowarzyszenia Linea Gustav Fronte Garigliano i Terra di Suio. Autorem muralu jest artysta Tommaso Panzavolta.
W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele polskiej dyplomacji, Polonii, Stowarzyszenia Rodzin Polskich Kombatantów we Włoszech, lokalnych włoskich władz, dyrektorzy muzeów wojennych i pasjonaci historii.
Tablicę poświęcił ks. Arkadiusz Nocoń z Watykanu.
W uroczystości wzięła udział Pani Konsul Agata Błaszczyk z Ambasady RP w Rzymie, wygłaszając okolicznościowe przemówienie w imieniu Ambasador Anny Marii Anders.
Ks. Józef Lasak, Radca Kanoniczny Ambasady RP przy Stolicy Apostolskiej, odczytał list Ambasadora Adama Kwiatkowskiego
Władze gminy Castelforte, której podlega miejscowość Suio, reprezentował burmistrz Angelo Felice Pompeo.
Ks. Waldemar Turek, kierownik sekcji łacińskiej Sekretariatu Stanu w Watykanie oraz wykładowca łaciny na Papieskim Uniwersytecie Salezjańskim w Rzymie, wygłosił okolicznościowe przemówienie.
Krzysztof Piotrowski, promotor upamiętnienia i fundator tablicy honorującej polskich komandosów przedstawił zgromadzonym historię udziału wydzielonego oddziału Wojska Polskiego w pierwszej bitwie o Monte Cassino, a także wybrane wątki z życia rotmistrza Stanisława Wołoszowskiego.
Okolicznościowe przemówienia wygłosili także burmistrz Castelforte Angelo Felice Pompeo, Giuseppe Caucci (prezes Stowarzyszenia i Muzeum Linia Gustaw Fronte Garigliano) oraz Stefano Ruggieri (prezes Stowarzyszenia Terra di Suio) – promotorzy muralu honorującego udział polskich komandosów w bitwie o Suio.
W uroczystości wzięli udział także:
Płk Zbigniew Kołaczek Attaché Obrony, Wojskowy, Morski i Lotniczy Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Rzymie.
Maurizio Nowak, syn uczestnika bitwy o Monte Cassino, przedstawiciel Stowarzyszenia Rodzin Polskich Kombatantów we Włoszech.
Luciano Bucci, prezes Winter Line Museum w Venafro.
Angelo Andreoli z żoną Maria Cristina Verdone, fundatorzy Muzeum Historicus w Caspoli.
Pan Robert Bacik, pasjonat historii, który przybył z żoną Agnieszką z Polski.
Ponadto:
Liczni mieszkańcy oraz uczniowie szkół z nauczycielami.
Przedstawiciele Stowarzyszenia włoskich karabinierów.
Wśród gości obecnych na ceremonii znaleźli się przedstawiciele mediów, w tym polonijnej telewizji VideoPyja. Czytaj dalej poniżej
Zobacz także: Włochy: Kompania polskich komandosów w Operacji Panther – bitwa o Suio w styczniu 1944 roku
