Przejdź do treści

Emerytura w Niemczech: Aktualne informacje na temat wieku emerytalnego i składek

31/05/2023 13:02 - AKTUALIZACJA 14/03/2024 09:16
wiek emerytalny w Niemczech

Praca w Niemczech – Emerytura w Niemczech. Ile trzeba pracować w Niemczech, aby otrzymać emeryturę? Ile wynosi średnia emerytura w Niemczech? Z tego artykułu dowiesz się po ilu latach pracy możesz przejść na emeryturę w Niemczech, jak jest naliczana emerytura oraz co dzieje się ze składkami emerytalnymi osób, które pracowały w Niemczech, a następnie wyprowadziły się z tego kraju. Oprócz tego dowiesz się jakie dodatki do emerytury możesz otrzymać, np. za lata, kiedy przebywałeś na urlopie wychowawczym.
PRZECZYTAJ KONIECZNIE: 2500 euro emerytury – Tyle musisz zarabiać, aby taką dostać!

Emerytura w Niemczech –  najważniejsze informacje dla wszystkich, którzy pracują w Niemczech

W obliczu starzejącego się społeczeństwa i coraz bardziej uciążliwego systemu emerytalnego, od 2002 roku niemiecki rząd federalny przeprowadził wiele reform systemu emerytalnego w celu zapewnienia jego długoterminowej efektywności i przystępności. Obejmuje to stopniowe podnoszenie ustawowego wieku emerytalnego i obniżanie maksymalnej wysokości emerytury państwowej.
>>>>Radość dla 21 milionów emerytów. Od 1 lipca 2023 otrzymają więcej pieniędzy

wiek emerytalny w Niemczech

Wiek emerytalny w Niemczech

Każdy, kto pracuje w Niemczech zadaje sobie pytanie: po ilu latach pracy można przejść na emeryturę? Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami wiek emerytalny jest co roku podnoszony. Przeciętny wiek przejścia na emeryturę wynosi obecnie 64,4 lata. Według rzecznika niemieckiego systemu ubezpieczeń emerytalnych (komunikat z dnia 30 maja 2023 roku), w ubiegłym roku średni wiek emerytalny wzrósł do tego poziomu. W 2021 roku wynosił natomiast 64,1 lat. W 2031 r. wiek emerytalny będzie wynosił 67 lat. Wyjątkiem są osoby, które przez 45 lat odprowadzały składki emerytalne, co umożliwia przejście na emeryturę w wieku 63 lat.
PRZECZYTAJ KONIECZNIE: Taką emeryturę otrzymuje osoba, która pracowała i opłacała składki przez 40 lat 

Niemiecki system emerytalny 

Niemiecki system emerytalny składa się z kilku filarów. Osoby pracujące w Niemczech opłacają obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne oraz gromadzą kapitał na przyszłość w ramach dodatkowych programów emerytalnych.  W tych dodatkowych programach osoby fizyczne (samodzielnie lub w ramach programów oferowanych w zakładach pracy) opłacają dodatkowe składki, aby „uzupełnić” kwotę emerytury państwowej. Te różne modele składają się na trzy filary niemieckiego systemu emerytalnego.
Czytaj także: Taką emeryturę otrzymają w Niemczech Ci, którzy nigdy nie pracowali

Filar 1: Ustawowe ubezpieczenie emerytalne (gesetzliche Rentenversicherung)

Emerytura w Niemczech. Czym jest filar 1. Ustawowe świadczenie z ubezpieczenia emerytalnego (RV) jest wypłacane osobom w wieku emerytalnym i zapewnia podstawowe wypłaty w wysokości około 70 procent zarobionych dochodów netto. Istnieje również fundusz, który pozwala udzielać wsparcia emerytom, którzy osiągali niskie dochody. 
PRZECZYTAJ: 1500 euro emerytury – Oto ile musisz zarabiać, żeby taką otrzymywać

Od 2005 roku wszystkie regionalne i lokalne oddziały niemieckiego publicznego systemu ubezpieczeń emerytalnych zostały zebrane pod jednolitą nazwą Deutsche Rentenversicherung (Niemieckie Ubezpieczenie Emerytalno-Rentowe). Deutsche Rentenversicherung obejmuje łącznie 16 ubezpieczycieli regionalnych, którzy dzielą między siebie wszystkich pracowników umysłowych i fizycznych. 
Zobacz także: Wcześniejsza emerytura w Niemczech. Coraz więcej osób ma do niej prawo

Składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne w Niemczech

Uczestnictwo w ustawowym ubezpieczeniu emerytalnym jest obowiązkowe dla wszystkich osób pracujących w Niemczech (oraz dla wielu osób prowadzących własną działalność gospodarczą), przy czym każdy pracownik jest oceniany na podstawie rocznych zarobków. Składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne w Niemczech. Ile wynoszą? Zasadniczo każdy musi wpłacić 18,6% (pracodawca i pracownik wpłacają po 9,3%) wynagrodzenia netto do maksymalnego pułapu składek. Od 2022 r. miesięczny pułap składek wynosi 7 050 euro w krajach związkowych na zachodzie Niemiec i 6 750 euro na wschodzie Niemiec. 
>>>10 najlepszych krajów do zamieszkania na emeryturze

Po zapisaniu się do ustawowego systemu emerytalnego otrzymuje się unikatowy numer identyfikacyjny ubezpieczenia społecznego (Sozialversicherungsausweis). Za każdym razem, gdy rozpoczynasz nową pracę, musisz podać ten numer swojemu pracodawcy, aby mógł on śledzić wszystkie Twoje dotychczasowe składki emerytalne. 
Czytaj także: Ten dodatek od emerytury może dostać każda matka. 'Trzeba spełnić tylko jeden warunek’

Emerytura po 5 latach pracy w Niemczech? Oto, po ilu latach nabywa się prawo do emerytury

Warunkiem nabycia prawa do niemieckiej emerytury państwowej jest przepracowanie co najmniej pięciu lat w Niemczech.  
Ważne: Mowa tu o 5 latach,  jako minimalnym okresie wpłacania składek do DRV-Deutsche Rentenversicherung, zwanym także „okresem oczekiwania”. Nie oznacza to jednak, że po przepracowaniu pięciu lat należy się emerytura. PRZECZYTAJ: Emerytura w Niemczech po 5 latach pracy. Tak to działa w praktyce

Wysokość emerytury państwowej w Niemczech zależy od wysokości składek zgromadzonych w ciągu wszystkich lat pracy w Niemczech. Oprócz czasu spędzonego w pracy, za okresy składkowe uznaje się również sytuacje alternatywne, takie jak:

  • czas potrzebny na wychowanie dziecka
  • studia i szkolenia
  • okresy choroby lub długotrwałego bezrobocia
  • czas spędzony na opiece nad chorymi członkami rodziny

W takich przypadkach składki emerytalne będą pobierane z wszelkich świadczeń państwowych, do których pracownik jest uprawniony. W związku z tym okresy te można zaliczyć do wymaganego minimum pięciu lat.

Emerytura w Niemczech: Ile wyniesie moja emerytura państwowa?

Jedna roczna składka w stosunku do średnich zarobków wszystkich osób płacących składki (38 901 euro w 2022 r.) daje jeden „punkt emerytalny”. Składki oparte na niższych lub wyższych zarobkach przynoszą proporcjonalnie mniej lub więcej punktów emerytalnych. Po przejściu na emeryturę punkty emerytalne są sumowane w celu obliczenia świadczeń emerytalnych. Wcześniejsze lub późniejsze przejście na emeryturę spowoduje zmniejszenie lub zwiększenie miesięcznych wypłat emerytury. 
Zobacz także: Emerytura w Niemczech: Jak obliczyć, ile pieniędzy otrzymamy przechodząc na zasłużoną emeryturę

Emerytura podstawowa w Niemczech (Grundrente) 

Minimalna emerytura w Niemczech i średnia emerytura – Emerytura podstawowa (Grundrente) w Niemczech ma na celu pomoc osobom, które obecnie otrzymują niewielką emeryturę oraz osobom zagrożonym ubóstwem na starość.
Zobacz także: Co stanie się z Twoją niemiecką emeryturą, jeśli zdecydujesz się na powrót do Polski?

Po wielu latach negocjacji w styczniu 2021 r. w życie ustawa, wprowadzająca emeryturę podstawową. Każdy, kto opłacał składki na ubezpieczenie społeczne przez co najmniej 33 lata (zarówno lata pracy, jak i czas poświęcony na opiekę nad dziećmi lub nieodpłatną opiekę) ma prawo do otrzymania dodatku o swojej regularnej emerytury, tak, aby móc otrzymywać świadczenie w kwocie pozwalającej na utrzymanie. Emerytura podstawowa jest obliczana i wypłacana automatycznie, nie trzeba składać wniosku. Dodatek wynosi średnio około 75 euro miesięcznie, a maksymalnie 480 euro. Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Obejrzyj wideo: Taką emeryturę otrzymują w Niemczech Ci, którzy nigdy nie pracowali


Zobacz także: Emerytura podstawowa w Niemczech w 2022 roku. Komu przysługuje i jaka jest jej wysokość

​​Filar 2: Emerytury zakładowe (betriebliche Altersvorsorge) w Niemczech

Emerytury zakładowe, zwane także emeryturami firmowymi w Niemczech cieszą się dużą popularnością w Niemczech. Są to fundusze emerytalny z wysoką dotacją od państwa i dopłatą ze strony pracodawcy.  Około 60 procent pracowników w Niemczech, chcąc mieć wyższą emeryturę, wpłaca składki na Betriebliche Altersversorgung. Pracownik, który wpłaca składki na tzw. drugi filar ma prawo do ulg podatkowych, dzięki czemu obciążenie dodatkowymi składkami nie jest zbyt duże. 
Zobacz także: Oto ile trzeba zarabiać, żeby w przyszłości otrzymać 1500 euro emerytury

Składki na emeryturę zakładową

Składki (zwykle od 3 do 15 procent miesięcznego wynagrodzenia brutto) są wpłacane przez pracodawcę bezpośrednio do funduszu emerytalnego.

Wysokość emerytury, którą można wypłacić w momencie przejścia na emeryturę, zależy od długości okresu opłacania składek i wysokości wynagrodzenia. Zakładowe świadczenia emerytalne podlegają opodatkowaniu. 
Niemiecki rząd federalny zagwarantował ustawowo, że wszystkie składki wpłacane do zakładowych programów emerytalnych są chronione, nawet w przypadku niewypłacalności przedsiębiorstwa.
>>>Niemcy chcą uzależnić wiek emerytalny od długości życia

Filar 3: Niemieckie emerytury prywatne (private Altersvorsorge)

Trzecim elementem niemieckiego systemu emerytalnego są prywatne programy emerytalne tworzone przez banki i towarzystwa ubezpieczeniowe. 

Zobacz także: Ubezpieczenia emerytalne w Niemczech, czyli jak obniżyć swój podatek?

Po powolnym starcie od momentu powstania na początku XXI wieku, te prywatne plany stale zyskują na popularności. Ogólnie rzecz biorąc, w Niemczech istnieją dwa rodzaje prywatnych programów emerytalnych:

PRZECZYTAJ KONIECZNIE: W Niemczech ponownie wzrósł wiek emerytalny. „Taka jest teraz rzeczywistość”

Emerytura w Niemczech – Program Riester

Wprowadzony w 2002 roku program emerytalny Riester został zaprojektowany jako „dodatek” do emerytury państwowej w celu złagodzenia utraty dochodów spowodowanej reformą systemu emerytalnego. Państwo promuje program Riester poprzez premie i ulgi podatkowe.
Co do zasady każdy, kto opłaca składki na państwowe ubezpieczenie emerytalne, ma prawo do emerytury uzupełniającej w ramach planu Riester. Są to:

  • Pracownicy płacący podatek dochodowy
  • Osoby samozatrudnione opłacające składki na państwowy plan emerytalny
  • osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych
  • Rekruci wojskowi
  • Urzędnicy państwowi
  • osoby z trwałą niepełnosprawnością

Czytaj także: 7 rzeczy, które musisz zrobić przed przejściem na emeryturę w Niemczech

Składki emerytalne w ramach programu Riester

Aby uzyskać maksymalne korzyści z programu emerytalnego Riester, uczestnicy muszą wpłacać co najmniej 4% swojego rocznego dochodu (maksymalnie 2 100 euro). Jeśli to zrobisz, każdego roku rząd dodaje premię w wysokości 175 euro, plus 300 euro za każde dziecko urodzone po 2008 roku (lub 185 euro za dzieci urodzone przed 2008 rokiem).

Składki są również klasyfikowane jako specjalne wydatki dla celów podatkowych, dzięki czemu można je odliczyć od podatku w rocznym zeznaniu podatkowym (do kwoty 2100 euro rocznie). Jeśli rozpoczniesz wpłacanie składek przed ukończeniem 25 roku życia, otrzymasz jednorazowy bonus specjalny w wysokości 200 euro.

Wypłatę świadczeń emerytalnych (podlegającą opodatkowaniu podatkiem dochodowym) można rozpocząć w wieku 60 lat.
Czytaj także: Te choroby umożliwiają wcześniejsze przejście na emeryturę. Nawet trzy lata szybciej

Emerytura w Niemczech – Program Rürup

Plan emerytalny Rürup został wprowadzony w 2005 r. dla wszystkich osób, które nie płacą składek na emeryturę państwową i nie kwalifikują się do emerytury Riester. Dotyczy to zazwyczaj osób prowadzących własną działalność gospodarczą i właścicieli firm. Państwo wspiera ten program również poprzez ulgi podatkowe.

Teoretycznie każdy może wnieść swój wkład do programu Rürup. Została ona jednak opracowany specjalnie z myślą o następujących grupach:

  • Samozatrudnionych
  • Freelancerach
  • Osobach o wysokich dochodach

Składki emerytalne w ramach programu Rürup

Ogólnie rzecz biorąc, każdy sam decyduje, ile chce wpłacić do programu. Chociaż rząd nie wypłaca premii, promuje plan Rürup poprzez ulgi podatkowe. 
Składki na ten program (do maksymalnej kwoty 25 639 euro rocznie w 2022 r.) kwalifikują się jako specjalne wydatki dla celów podatkowych. Obecnie 94 procent wpłat można odliczyć od podatku. Wartość ta wzrasta o 2%, by w 2025 r. osiągnąć 100%. Jednak po rozpoczęciu pobierania świadczeń (najwcześniej w wieku 62 lat) podlegają one opodatkowaniu do wysokości 100%.
PRZECZYTAJ: Te choroby umożliwiają wcześniejsze przejście na emeryturę. Nawet trzy lata szybciej

Emerytura a podatki w Niemczech

Wbrew powszechnemu przekonaniu, emerytury i renty zasadniczo podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Od 2005 r. Niemcy prowadzą politykę „opodatkowania niższego szczebla”, zgodnie z którą składki emerytalne są w coraz większym stopniu zwolnione z podatku, natomiast wszelkie dochody emerytalne uzyskiwane w późniejszym okresie życia podlegają opodatkowaniu. Jest to na ogół korzystne dla pracowników, ponieważ zmniejsza obciążenia podatkowe w okresie pracy. Na emeryturze dochody są zwykle niższe, a wraz z nimi obciążenia podatkowe. 

Sposób opodatkowania dochodów z emerytury w Niemczech zależy od roku przejścia na emeryturę, ponieważ odsetek osób podlegających opodatkowaniu stopniowo wzrasta.

Jeśli rozpocząłeś pobieranie emerytury w grudniu 2005 roku, 50 procent emerytury brutto jest uznawane za dochód podlegający opodatkowaniu. Od tego czasu każdego roku wzrasta część emerytury podlegająca opodatkowaniu. Osoby, które przejdą na emeryturę w 2022 roku, będą musiały zapłacić podatek od 82 procent swoich dochodów emerytalnych. Od 2040 r. emerytury po raz pierwszy będą podlegały pełnemu opodatkowaniu. 
Czytaj także: Zmiany podatkowe w Niemczech od 2023 roku. Te opłaty zostaną całkowicie ZNIESIONE

Niemiecka emerytura po powrocie do Polski

Wielu emigrantów przyjeżdża do pracy w Niemczech tylko na określony czas. Z uwagi na fakt, iż ubezpieczenie emerytalne w tym kraju jest obowiązkowe, to większość obcokrajowców opłaca składki. Warto wiedzieć co dzieje się z tymi składkami, gdy emigranci zdecydują się na powrót do ojczyzny. Szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz w artykule: Co stanie się z Twoją niemiecką emeryturą, jeśli zdecydujesz się na powrót do Polski?

Dodatek do emerytury, który przysługuje każdej matce. „Trzeba spełnić tylko jeden warunek”

 W Niemczech, o czym nie wszyscy wiedzą, osoby, które pracowały mniej, gdyż wychowywały dzieci, mogą w przyszłości otrzymywać specjalny dodatek do emerytury. Jedyne, co muszą zrobić, aby otrzymywać wyższe świadczenie, to złożyć odpowiedni wniosek do Niemieckiej Kasy Ubezpieczeń Emerytalnych (Deutsche Rentenversicherung). W Niemczech obowiązuje punktowy system naliczania emerytur. Osoby, których dzieci urodziły się przed 1992 roku mogą otrzymać dodatkowe 2,5 punktu do emerytury, a w przypadku dzieci urodzonych później – około 3 punktów. W praktyce oznacza to, że  rodzic, który zgłosił urlop wychowawczy, otrzyma za jedno dziecko dodatek do emerytury w wysokości około 85 euro miesięcznie. Czytaj więcej: Emerytura rodzicielska w Niemczech

Źródło: Deutsche-Rentenversicherung.de, PolskiObserwator.de

Ostatnia aktualizacja: 31 maja 2023 roku